ادامه اعدامها در ایران ، در سالهای اخیر، اعدامهای سیاسی در ایران افزایش چشمگیری داشتهاند و این موضوع به یکی از داغترین مسائل حقوق بشری تبدیل شده است. اعتراضات مردمی و اقدامات حقوق بشری علیه این اعدامها به شدت در حال گسترش است. یکی از مهمترین کمپینها در این راستا، «سهشنبههای نه به اعدام» است که با هدف توقف اعدامهای سیاسی در ایران تشکیل شده است. این کمپین در سالهای گذشته تلاش کرده تا توجه جهانیان را به این بحران جلب کند و از تمامی قوا برای مقابله با این پدیده استفاده نماید.
ادامه اعدامها در ایران
در سالهای اخیر، ایران شاهد افزایش چشمگیر اعدامها بوده است. طبق گزارشهای مختلف، در سال ۲۰۲۳ بیش از ۵۰۰ نفر در ایران اعدام شدند که بسیاری از آنها زندانیان سیاسی بودند. اعتراضات داخلی و بینالمللی در پی این افزایش اعدامها ادامه اعدامها در ایران داشت و نهادهای حقوق بشری نسبت به این موضوع هشدار دادند. در سال ۱۴۰۴ هجری ، تنها در چند ماه اول سال، ۱۵۴ نفر اعدام شدند، که نشاندهنده تداوم روند فزاینده این نوع مجازات است.
یکی از مهمترین اقدامات در راستای مقابله با اعدامها، کمپین «سهشنبههای نه به اعدام» است که از سال ۱۴۰۲ هجری آغاز شد. این کمپین به صورت هفتگی در مقابل زندانها برگزار میشود و هدف آن جلب توجه عمومی و فشار به دولت ایران برای لغو اعدامهای سیاسی است. اعضای این کمپین در اعتراضات خود به دستگیری و اعدام زندانیان سیاسی میپردازند و خواستار آزادی آنها هستند. علاوه بر تجمعات، زندانیان سیاسی نیز در این کمپین دست به اعتصاب غذا زدهاند که نشان از عزم جدی آنها برای پایان دادن به این وضعیت دارد
ادامه اعدامهای در ایران نه تنها در داخل کشور، بلکه در سطح جهانی نیز واکنشهایی را به دنبال داشته است. سازمانهای حقوق بشری بینالمللی نظیر عفو بینالملل و دیدهبان حقوق بشر به شدت از وضعیت حقوق بشر در ایران انتقاد کردهاند و خواستار توقف فوری اعدامها شدهاند. از سوی دیگر، بسیاری از کشورها از جمله ایالات متحده و اتحادیه اروپا نیز فشارهایی بر دولت ایران وارد کردهاند تا روابط خود را مشروط به توقف اعدامها کنند.
وضعیت زندانیان سیاسی
زندانیان سیاسی در ایران اغلب در شرایط غیرانسانی و غیرمناسب در زندانها نگهداری میشوند. گزارشها نشان میدهند که این افراد در سلولهای انفرادی با شرایط بهداشتی ضعیف و در معرض آزار و اذیتهای روانی و جسمی قرار دارند. بسیاری از این زندانیان از داشتن دسترسی به وکلای مستقل و شرایط محاکمه عادلانه محروم هستند.
برخی از زندانیان برای مدتهای طولانی در زندانهای مختلف بدون حکم قطعی و یا محکومیت در دادگاههای عادلانه باقی میمانند.زندانیان سیاسی در ایران اغلب تحت فشارهای روانی و جسمی شدید قرار دارند. بسیاری از آنها به دلیل شرایط دشوار زندان و عدم رسیدگی پزشکی، دچار مشکلات جدی بهداشتی میشوند. در برخی موارد، زندانیان به دلیل عدم درمان بیماریها یا استفاده از مواد غذایی ناسالم در زندانها، جان خود را از دست میدهند. همچنین، فشارهای روانی از جمله تهدید به اعدام، تنهایی در سلولهای انفرادی و شکنجههای روانی و جسمی، اثرات عمیقی بر سلامت روان این زندانیان میگذارد.ادامه اعدامها در ایران همچنان یکی از مسائل نگرانکننده حقوق بشری است که تاثیرات منفی زیادی بر زندانیان سیاسی و جامعه ایران دارد. اعدامها در ایران بیشتر بهعنوان ابزاری برای سرکوب معترضان سیاسی و اجتماعی و جلوگیری از اعتراضات عمومی به کار گرفته میشود. این روند نه تنها بر افرادی که به اعدام محکوم میشوند تأثیر میگذارد، بلکه بر خانوادهها و جامعه نیز فشارهای روانی زیادی وارد میکند.زندانیانی که تحت حکم اعدام قرار دارند، به ویژه آنهایی که در زندانهای سیاسی نگهداری میشوند، معمولاً تحت فشارهای شدید روانی و جسمی قرار دارند. تهدید به اعدام، عدم دسترسی به وکیل مدافع، و محاکمات غیرمنصفانه، همه عواملی هستند که شرایط سخت و غیرانسانی برای این زندانیان ایجاد میکنند. این وضعیت میتواند به شدت بر سلامت روانی آنها تأثیر بگذارد و منجر به افسردگی، اضطراب و حتی خودکشی شود. همچنین، در بسیاری از موارد، زندانیان به دلیل عدم دسترسی به درمان پزشکی مناسب یا بهدلایل دیگر، جان خود را از دست مى دهند .
مطالعه بیشتر : وضعیت وخیم مریم اکبریمنفرد؛ ۱۷ سال زندان، بیدرمان
فشارهای جهانی و ضرورت تغییر
با توجه به افزایش ادامه اعدامها در ایران و اعتراضات داخلی و بینالمللی که در پی این اقدامات صورت گرفته، ضروری است که جامعه جهانی برای متوقف کردن این روند اقدامات فوری و مؤثری انجام دهد. اعدامهای سیاسی که در بیشتر موارد با محاکمات غیرعادلانه و بدون تضمینهای حقوقی صحیح صورت میگیرد، نه تنها نقض حقوق بشر است، بلکه به ایجاد فضای ترس و سرکوب در جامعه کمک میکند. این روند فشار زیادی بر زندانیان سیاسی، خانوادههای آنها و جامعه ایرانی بهطور کلی وارد میآورد.یکی از نمونههای بارز مقاومت در برابر اعدامها و سرکوبها، کمپین «سهشنبههای نه به اعدام» است.
این کمپین با هدف آگاهسازی عمومی و فشار بر دولت ایران برای توقف اعدامهای سیاسی راهاندازی شد. هر هفته، این کمپین تجمعاتی در داخل و خارج از ایران برگزار میکند و افراد مختلف با برگزاری اعتراضات و اصرار بر لغو احکام اعدام، تلاش دارند توجه جهانیان را جلب کنند. این اقدامات نشان میدهند که اعتراضات و اقدامات حقوق بشری میتوانند تأثیرگذار باشند و میتوانند باعث آگاهیرسانی بیشتر و افزایش فشار بر دولتها شوند.با این حال، علیرغم این تلاشها، برای دستیابی به تغییرات واقعی در سیاستهای ایران، نیاز به حمایت گستردهتر و همبستگی بینالمللی است. سازمانهای حقوق بشری مانند عفو بینالملل، دیدهبان حقوق بشر و دیگر نهادهای مشابه، در این راستا نقش حیاتی ایفا میکنند و میتوانند با افزایش فشارهای دیپلماتیک بر دولت ایران، از گسترش اعدامهای سیاسی جلوگیری کنند. علاوه بر این، کشورهای مختلف باید از ظرفیتهای خود برای اعمال فشار اقتصادی، سیاسی و دیپلماتیک استفاده کنند تا ایران را به توقف این اقدامات غیرانسانی وادار کنند.