شورای حقوقبشر سازمان ملل متحد بهزودی قطعنامهای را تصویب خواهد کرد که در آن ماموریت گزارشگر ویژه و هیات حقیقتیاب مستقل برای بررسی نقض حقوق بشر در ایران بهویژه نقص حقوق اقلیتها، یک سال دیگر تمدید خواهد شد. این تصمیم به دنبال سرکوبهای خونین و مستمر اقلیتها در ایران اتخاذ شده است.
نقص حقوق اقلیتها در ایران
وجود تنوع قومی و مذهبی در داخل کشور، بهویژه اقلیتها نظیر کردها، بلوچها، عربها و اقلیتهای دینی مانند بهاییان و مسیحیان، بهطور مستمر با نقض حقوق بنیادین مواجه هستند. این اقلیتها نه تنها با تبعیض و خشونتهای اجتماعی مواجهاند، بلکه بسیاری از آنان از نقص حقوق اقلیتها پایهای خود نظیر آزادی بیان و مشارکت در سیاست نیز محروم هستند.
اگرچه قانون اساسی ایران به برخی از حقوق اقلیتها، بهویژه آموزش به زبان مادری در ماده ۱۵ اشاره کرده است، اما این حقوق و وعدههایی که مقامات دادهاند در عمل به مرحله اجرا درنیامده است. واقعیت این است که محدودیتهای زبانی و فرهنگی بهعنوان یکی از چالشهای اصلی جمعیتهای کوچک قومی در تهران برای دههها به شمار میروند.
علاوه بر این، نقضهای سیستماتیک و گسترده حقوق زنان، تبعیضهای جنسیتی، دینی و مذهبی و سایر مسائل از جمله مهمترین موارد نقض حقوق بشر در کارنامه ۴۶ ساله هستند.
پیمانهای بینالمللی و مسئولیت دولت تهران
طبق قطعنامه شورای حقوقبشر، ايران موظف است که به تعهدات بینالمللی خود در زمینه حقوق فردى پایبند باشد. گزارشگر ویژه و هیات حقیقتیاب وظیفه دارند که شواهد لازم برای پیگرد قانونی مقامات مسئول را جمعآوری کنند تا مسئولین سرکوبهای قومی و مذهبی نتوانند از مجازات فرار کنند.اقدامات ضروری برای پایان دادن به تبعیض یکی از درخواستهای اصلی شورای حقوق انسانى این است که ایران اصلاحاتی اساسی در قوانین خود بهویژه در زمینه سیاستهای مربوط به اقلیتها انجام دهد. برای مثال، لغو قوانین تبعیضآمیز که بهویژه گروههای قومی را تحت فشار قرار میدهد و اجرای عدالت برای قربانیان نقض حقوق از جمله اقدامات ضروری است.
در نهايت مدید ماموریت گزارشگر ویژه و هیات حقیقتیاب یک گام مثبت در راستای نظارت بینالمللی بر شرایط حقوق انسانی در ایران و فشار و نقص حقوق اقلیتها به حکومت جمهوری اسلامی برای انجام اصلاحات اساسی است. این تمدید میتواند فرصتی برای نظارت بیشتر بر وضعیت گروههای اقلیتی و مبارزه با نقضهای سیستماتیک حقوق بشر در تهران فراهم کند.