خشونت در کلاس درس، حادثه تلخ ضرب و شتم یک دانشآموز ۱۰ ساله در شهرستان مهرستان بار دیگر زنگ خطر تکرار خشونت در محیطهای آموزشی ایران را به صدا درآورد. این رخداد که در روستای کوران و توسط یکی از معلمان دبستان شهید چمران صورت گرفته، واکنشهای گستردهای در فضای رسانهای و اجتماعی به همراه داشته و نگرانیها درباره امنیت و سلامت روانی دانشآموزان را تشدید کرده است.
ماجرا خشونت در کلاس درس؟
روز دوشنبه ۲۲ اردیبهشت ۱۴۰۴، ابراهیم پرکی هیدوچی، دانشآموز خشونت در کلاس درس، پایه چهارم دبستان شهید چمران، از سوی معلم خود با شلنگ مورد ضرب و شتم قرار گرفت. این کودک از ناحیه پیشانی آسیب دید و برای درمان به مرکز درمانی منتقل شد. شدت جراحت، نگرانی خانواده و جامعه محلی را دوچندان کرد.
خانواده ابراهیم با ارسال شکایتی رسمی، خواستار پیگیری فوری این تخلف و برخورد قانونی با معلم خاطی شدهاند. آنها تأکید کردهاند که این اقدام نه تنها خلاف قوانین آموزشی، بلکه مصداق بارز نقض حقوق کودک است.مطابق ماده ۷۷ آییننامه انضباطی مدارس، هرگونه تنبیه بدنی، توهین یا اجبار به انجام تکالیف بهعنوان ابزار تنبیهی ممنوع است. با این حال، مواردی از این دست نشان میدهد که اجرای این مقررات با ضعفهای جدی مواجه است.
ضرورت نظارت بیشتر
در بخش آموزش و پرورش، نظارت دقیق و مؤثر بر عملکرد مدارس و معلمان یکی از پایههای اصلی تضمین سلامت روانی و جسمی دانشآموزان است. حوادثی خشونت در کلاس درس نظیر ضرب و شتم دانشآموزان نشان میدهد که در برخی مناطق، بهویژه مناطق محروم و دورافتاده، این نظارت به درستی انجام نمیشود یا ناکافی است.
پیشگیری از خشونت: نبود نظارت باعث میشود برخی معلمان بدون ترس از پیگرد قانونی دست به اعمال خشونتآمیز بزنند. حضور ناظران آموزشی یا بازرسیهای دورهای میتواند بهعنوان عاملی بازدارنده عمل کند.حفاظت از حقوق کودکان: دانشآموزان بهویژه در سنین پایین، آسیبپذیر هستند. نظارت مؤثر تضمین میکند که حقوق آنها طبق آییننامههای آموزش و پرورش رعایت شود.افزایش کیفیت آموزش: نظارت منظم بر عملکرد معلمان باعث میشود روشهای آموزشی، رفتاری و مدیریتی آنها بهبود یابد و محیط کلاس سالمتر و مفیدتر شود.گزارشدهی و پاسخگویی: وجود سیستمهای گزارشدهی ناشناس برای دانشآموزان و والدین، و پاسخگویی سریع مدیران مدارس و مقامات آموزش و پرورش، لازمهی مقابله با این نوع تخلفات است.
در نهايت، تنبیه بدنی ابراهیم پرکی هیدوچی تنها یک نمونه از خشونت در کلاس درس، پنهان در مدارس است. تا زمانی که فرهنگ آموزشی با محوریت احترام به کرامت کودک تقویت نشود، خطر تکرار چنین فجایعی همواره وجود خواهد داشت.