در سال‌های اخیر، پلتفرم‌های آنلاین ازدواج موقت در ایران به ابزاری برای دسترسی به نوعی اقتصاد جنسی زیرزمینی تبدیل شده‌اند. این پلتفرم‌ها با ارائه خدماتی تحت عنوان “صیغه حلال” یا “ازدواج تحت نظارت شرعی”، زمینه‌ساز روابطی هستند که در ظاهر با اصول مذهبی همخوانی دارند، اما در باطن به تجارت جنسی شباهت دارند.
ازدواج موقت در ایران
از اوایل دهه ۱۳۹۰، با رشد سریع استفاده از اینترنت و پیام‌رسان‌هایی مانند تلگرام و واتساپ، شکل جدیدی از ازدواج موقت در ایران شکل گرفت. در بستر این پیام‌رسان‌ها، کانال‌ها و صفحات متعددی با عناوینی مانند «ازدواج اسلامی»، «صیغه شرعی» یا «صیغه حلال» ایجاد شدند که در ابتدا مدعی بودند با هدف جلوگیری از روابط نامشروع و در چارچوب شرع فعالیت می‌کنند.
با گذشت زمان، مشخص شد که بسیاری از این کانال‌ها عملاً به واسطه‌هایی برای برقراری روابط موقت با انگیزه‌های اقتصادی و تجاری تبدیل شده‌اند. در این فضا، تصاویر و مشخصات زنان منتشر می‌شد، تعرفه‌ها اعلام می‌گردید و حتی امکان پرداخت اینترنتی نیز فراهم بود.بین سال‌های ۱۳۹۴ تا ۱۳۹۶، این پدیده به اوج خود رسید.
کانال‌های صیغه روز‌به‌روز افزایش می‌یافتند، برخی هزاران عضو داشتند و توسط شبکه‌هایی از دلالان مدیریت می‌شدند که با زبان و ظاهری مذهبی، خدمات خود را به صورت سازمان‌یافته ارائه می‌دادند.در این دوره، تقریباً هیچ نظارت مؤثری بر فعالیت این ازدواج موقت در ایران، کانال‌ها وجود نداشت. برخی نهادهای مذهبی از آن به عنوان راه‌حلی شرعی برای پاسخ به نیازهای جوانان حمایت می‌کردند، در حالی که دیگران هشدار می‌دادند که این بسترها در واقع پوششی برای بهره‌کشی جنسی و حتی قاچاق انسان هستند.
مدل کسب‌وکار و نحوه عملکرد
مدل کسب‌وکار این پلتفرم‌ها بر اساس تسهیل دسترسی به خدمات مرتبط با ازدواج موقت در ایران بستر فضای مجازی است. این فرآیند به‌صورت تجاری و با استفاده از فناوری‌های اینترنتی انجام می‌شود. کاربران پس از ورود به این پلتفرم‌ها، مبلغ مشخصی پرداخت می‌کنند تا اطلاعات تماس افراد یا خدمات مربوط به ازدواج موقت را دریافت کنند.
پرداخت هزینه‌ها:کاربران برای دسترسی به اطلاعات تماس یا تنظیم عقد موقت مبلغی پرداخت می‌کنند.قراردادهای ماهانه: این قراردادها برای روابط کوتاه‌مدت با قیمت‌های متغیر بسته به عوامل مختلف ارائه می‌شود.مهریه و هزینه‌های شناسایی: مبلغی تحت عنوان «مهریه» یا «هزینه شناسایی» دریافت می‌شود.تماس و ملاقات‌ها: پس از پرداخت هزینه، تماس با فرد و ترتیب ملاقات در مکان‌های عمومی انجام می‌شود.تبلیغات پرداختی: پلتفرم‌ها از طریق تبلیغات در شبکه‌های اجتماعی برای جذب کاربران استفاده می‌کنند.تفاوت قیمت‌ها: قیمت‌ها بستگی به ویژگی‌های شخصی و موقعیت مکانی فرد دارند.فعالیت‌های غیرقانونی: برخی از این پلتفرم‌ها در فعالیت‌های غیرقانونی مانند استثمار و کلاهبرداری دخیل هستند.
واکنش نهادهای دولتی
واکنش نهادهای دینی و دولتی در ایران نسبت به ازدواج موقت از طریق پلتفرم‌های آنلاین تضادهای زیادی را نشان می‌دهد. در حالی که ازدواج در ايران موقت طبق فقه شیعه مشروع است، برخی از نهادهای دینی نگرانی‌هایی نسبت به تجاری‌سازی آن و تبدیل شدن به تجارتی جنسی دارند که با هدف دینی آن مغایرت دارد. از سوی دیگر، نهادهای دولتی مواضع متفاوتی دارند؛ در حالی که برخی از مقامات آن را به عنوان یک راه‌حل اجتماعی تشویق می‌کنند، اما در عین حال اقداماتی برای نظارت بر پلتفرم‌هایی که آن را تبلیغ می‌کنند، به دلیل نقض قوانین مانند کلاهبرداری و سوءاستفاده از زنان، انجام می‌دهند.
عیب اصلی این مسئله در این است که این پلتفرم‌ها ازدواج موقت در ایران را به ابزاری تجاری تبدیل کرده‌اند که موجب ایجاد فاصله‌ای بین هدف دینی آن و نحوه اجرای آن در واقعیت می‌شود. این پدیده مشکلات حقوقی و اخلاقی ایجاد می‌کند که تأثیرات منفی بر زنان و جامعه به طور کلی دارد.