ایالات متحده آمریکا دور تازهای از تحریمها را علیه شبکههای دخیل در صادرات نفت ایران اعمال کرد؛ تحریمهایی که ۱۷ نهاد، فرد و کشتی را هدف قرار میدهد و به گفته واشینگتن بخشی از تلاش گسترده برای کاهش درآمدهای نفتی تهران در راستای برنامه هستهای و فعالیتهای منطقهای ايران است.
وزارت خارجه آمریکا روز پنجشنبه ۲۹ آبان با صدور بیانیهای اعلام کرد این افراد و نهادها نقش کلیدی در فروش و انتقال نفت خام و فرآوردههای نفتی ایران دارند و از شیوههای پنهانی برای دور زدن تحریمها بهره میبرند.
واشینگتن میگوید ايران با تکیه بر شبکهای پیچیده از شرکتهای خدمات دریایی، ناوگان موسوم به کشتیهای سایه و دلالان نفتی در کشورهای مختلف، به انتقال محمولههای نفتی با استفاده از روشهای فریبدهنده، از جمله خاموش کردن سامانههای ردیابی و انجام عملیات انتقال کشتیبهکشتی، ادامه میدهد؛ امری که به گفته آمریکا امنیت دریانوردی و آزادی ناوبری را تهدید میکند.
اسکات بسِنت، وزیر خزانهداری آمریکا، تأکید کرده است که مختل کردن جریان درآمدهای نفتی ایران برای مهار اهداف هستهای حکومت تهران اهمیتی حیاتی دارد.
تحریم شرکتهای خدمات دریایی در سنگاپور
در این بسته تحریمی، شرکت سنگاپوری استراسلینک (Strasselink) و مدیران آن نیز به دلیل ارائه خدمات راهنمایی به نفتکشهای شرکت ملی نفتکش ایران (NITC) از ژانویه تا اوت ۲۰۲۵، هدف قرار گرفتهاند. مقامهای آمریکایی میگویند این شرکت با تسهیل تردد نفتکشهای حامل نفت ایران، انتقال بیش از ۲۰ میلیون بشکه نفت را امکانپذیر کرده است.
تشدید فشار بر مدیریت ناوگان سایه
پنج شرکت دیگر در سنگاپور، امارات، ویتنام، سیشل و جزایر مارشال نیز به دلیل مدیریت نفتکشهایی که در عملیات انتقال میلیونها بشکه نفت ایران نقش داشتهاند، مشمول تحریم شدهاند. واشینگتن اعلام کرده است این کشتیها برای پنهان کردن منشأ محمولهها از روشهایی چون غیرفعالسازی سیستم شناسایی و انتقال کشتیبهکشتی استفاده میکردهاند.
شرکتهای کشتیرانی آنبو, آرکادیا ماریتایم, ایرست گروپ لیمیتد و چند شرکت دیگر از جمله مؤسساتی هستند که به دلیل مشارکت در بارگیری محمولههای نفتی ایران هدف قرار گرفتهاند.
تحریم معاملهگران نفت و فرآوردههای نفتی
سه شرکت بازرگانی در هند و امارات نیز به دلیل خرید و فروش قیر و سایر محصولات نفتی دارای منشأ ایرانی تحریم شدهاند. به گفته وزارت خارجه آمریکا، صادرات این دسته از فرآوردهها نیز سهم قابلتوجهی در تأمین درآمدهای حکومت ایران دارد.
افزوده شدن نام افراد و هواپیماها به فهرست SDN
در کنار این تحریمها، وزارت خزانهداری آمریکا نیز فهرست اشخاص و نهادهای ویژه تحریمشده (SDN) را گسترش داده است. افراد و شرکتهایی از ایران، هند، مالزی، سنگاپور و بلغارستان در این فهرست قرار گرفتهاند؛ از جمله کسانی که به همکاری با خطوط هوایی تحریمشده مانند ماهان ایر یا شبکههای مالی و لجستیکی مرتبط با سپاه پاسداران متهم شدهاند.
در این فهرست همچنین نام تعدادی از کشتیها و هواپیماهایی دیده میشود که به گفته واشینگتن در انتقال نفت ایران یا پشتیبانی لجستیکی از فعالیتهای منطقهای تهران نقش داشتهاند.
پیامدهای حقوقی تحریمها
براساس فرمان اجرایی ۱۳۸۴۶، تمامی داراییها و منافع افراد و نهادهای تحریمشده که در قلمرو ایالات متحده یا تحت کنترل اشخاص آمریکایی باشد، مسدود میشود و هرگونه معامله با آنها بدون مجوز وزارت خزانهداری ممنوع است.
دولت آمریکا میگوید هدف اصلی از این اقدامات تغییر رفتار» حکومت ایران است و در صورت تغییر شرایط، امکان بازنگری در این تحریمها وجود دارد.
سیاست فشار حداکثری در دوره جدید ترامپ
از زمان بازگشت دونالد ترامپ به کاخ سفید، سیاست فشار حداکثری علیه ايران بار دیگر در دستور کار قرار گرفته است. دور تازه تحریمها که شبکههای نفتی، مالی و لجستیکی ایران را هدف گرفته، بخشی از راهبرد جدید واشینگتن برای محدودسازی توان مالی ایران و مهار برنامه هستهای آن ارزیابی میشود.