نفوذ پنهان سپاه در اقتصاد ایران سال‌هاست که به یکی از عوامل اصلی تغییر مسیر بازار و محدود شدن بخش خصوصی تبدیل شده است. افشای اخیر یک کارآفرین موفق نشان می‌دهد چگونه فشارهای پشت‌پرده بر استارتاپ‌ها و حوزه فناوری، نوآوری را متوقف و سرمایه‌ها را از کشور خارج کرده است.
نفوذ پنهان سپاه در اقتصاد ایران
نفوذ پنهان سپاه در اقتصاد ایران موضوعی است که بسیاری از کارشناسان و فعالان اقتصادی سال‌ها درباره آن هشدار داده‌اند. این نفوذ نه‌تنها در صنایع سنتی مانند نفت، گاز و ساختمان‌سازی مشاهده می‌شود، بلکه به حوزه‌های نوینی چون فناوری اطلاعات، استارتاپ‌ها و حتی بازار سرمایه نیز کشیده شده است. حضور پررنگ شرکت‌های وابسته به سپاه در قراردادهای کلان اقتصادی، فضای رقابت آزاد را تضعیف کرده و مسیر رشد کسب‌وکارهای مستقل را مسدود کرده است.
بنا بر گزارش‌های متعدد، نفوذ پنهان سپاه در اقتصاد ایران از طریق ابزارهایی مانند نفوذ سیاسی، بهره‌گیری از رانت‌های دولتی و اعمال فشارهای امنیتی بر کارآفرینان اعمال می‌شود. نتیجه این روند، انحصارطلبی، کاهش شفافیت و فرار سرمایه از کشور بوده است. بسیاری از استارتاپ‌ها یا مجبور به فروش سهام خود به نهادهای وابسته به سپاه شده‌اند یا تحت فشارهای مالی و قانونی فعالیت خود را متوقف کرده‌اند، وضعیتی که آینده بخش خصوصی ایران را با تهدید جدی روبه‌رو کرده است.
بورس تهران؛ میدان بازی قدرت
بورس تهران؛ میدان بازی قدرتی است که در آن، بازیگران اصلی نه صرفاً سرمایه‌گذاران خصوصی بلکه نهادهای قدرتمند وابسته به حاکمیت هستند. در این میدان، نفوذ پنهان سپاه در اقتصاد ایران به‌طور مستقیم خود را نشان می‌دهد؛ جایی که شرکت‌های وابسته به سپاه با پشتوانه مالی و سیاسی گسترده، بر بازار تسلط پیدا کرده‌اند. این شرکت‌ها با دسترسی به اطلاعات محرمانه و برخورداری از امتیازات ویژه، عملاً قواعد رقابت را به نفع خود تغییر می‌دهند و سرمایه‌گذاران مستقل را به حاشیه می‌رانند.
در سال‌های اخیر، بسیاری از کارشناسان هشدار داده‌اند که بورس تهران دیگر بازاری آزاد و شفاف نیست، بلکه به ابزاری برای تقویت نفوذ پنهان سپاه در اقتصاد ایران تبدیل شده است. خرید و فروش‌های صوری، حمایت‌های پشت‌پرده و ورود سرمایه‌های مشکوک، فضای بازار را آلوده کرده و اعتماد عمومی را از بین برده است. این شرایط باعث شده بخش خصوصی واقعی از بورس فاصله بگیرد و سرمایه‌ها به سمت بازارهای غیررسمی و پرریسک سوق پیدا کنند.
استارتاپ‌ها؛ شکار جدید سپاه
استارتاپ‌ها در ایران طی دهه گذشته به‌عنوان موتور نوآوری و ایجاد فرصت‌های شغلی نوین شناخته می‌شدند، اما این حوزه پررونق خیلی زود به هدفی جذاب برای نهادهای قدرتمند تبدیل شد. گزارش‌ها و اظهارات کارآفرینان نشان می‌دهد که نفوذ پنهان سپاه در اقتصاد ایران به شکلی جدی وارد فضای فناوری و استارتاپ‌ها شده است. این نفوذ با استفاده از ابزارهایی چون فشارهای مالیاتی، تهدید به فیلتر، و درخواست سهام از بنیان‌گذاران، عملاً مسیر رشد مستقل این شرکت‌ها را مسدود کرده است.
بسیاری از فعالان حوزه فناوری معتقدند که هدف اصلی این مداخلات، تحت کنترل درآوردن بازار نوآوری و استفاده از ظرفیت‌های آن برای تقویت شبکه اقتصادی و امنیتی سپاه است. در عمل، نفوذ پنهان سپاه در اقتصاد ایران موجب شده تا برخی از استارتاپ‌ها یا به فروش اجباری سهام خود تن دهند یا برای ادامه فعالیت به همکاری با نهادهای امنیتی رضایت دهند. نتیجه این روند، کاهش انگیزه سرمایه‌گذاری، مهاجرت نخبگان، و از دست رفتن مزیت رقابتی ایران در عرصه فناوری است.
در مجموع، نفوذ پنهان سپاه در اقتصاد ایران نه یک پدیده مقطعی، بلکه روندی ساختاری است که از صنایع سنتی تا استارتاپ‌های نوپا را دربر گرفته است. این نفوذ با ایجاد انحصار، حذف رقابت، و استفاده از ابزارهای سیاسی و امنیتی، عملاً آینده بخش خصوصی و نوآوری در کشور را به خطر انداخته است. اگر این مسیر ادامه یابد، چشم‌انداز اقتصادی ایران با چالش‌های جدی‌تری روبه‌رو خواهد شد؛ از فرار سرمایه و مهاجرت نخبگان گرفته تا کاهش رشد و گسترش فساد. تغییر این وضعیت، نیازمند شفافیت، اصلاحات اساسی و محدود کردن نقش نهادهای نظامی در بازار است.