در روز چهارشنبه ۱۶ مرداد ۱۴۰۴، خبرگزاری میزان، وابسته به قوه قضاییه جمهوری اسلامی، اعلام کرد که روزبه وادی و مهدی اصغرزاده، دو زندانی با اتهامات امنیتی و سیاسی، اعدام شدهاند.
اعدام در ایران بار دیگر، بدون ارائه مستندات شفاف و بدون روند دادرسی عادلانه، به عنوان ابزاری برای سرکوب مخالفان استفاده شده است.
اعدام روزبه وادی؛ اتهام جاسوسی یا حذف هدفمند؟
به گفتهی منابع رسمی، روزبه وادی، کارمند پیشین یک نهاد «مهم و حساس»، به اتهام «جاسوسی برای اسرائیل» و «انتقال اطلاعات محرمانه» در ارتباط با کشتهشدن یکی از دانشمندان هستهای، به دار آویخته شده است.
اما نهادهای مستقل و کارشناسان حقوق بشر هشدار دادهاند که چنین اتهاماتی، معمولاً در قالب پروندهسازیهای امنیتی مطرح میشوند و در فرآیندی فاقد شفافیت، وکیل مستقل، و حضور رسانهها به نتیجه میرسند. اینگونه اعدام در ایران سالهاست که با مخالفت گستردهی بینالمللی روبروست.
اعدام مهدی اصغرزاده؛ اتهامات تکراری، اسناد نامشخص
در خبری دیگر از همان روز، قوه قضاییه اعلام کرد که مهدی اصغرزاده، به اتهام «عضویت در داعش» و «تلاش برای عملیات خرابکارانه»، اعدام شده است.
همانند موارد پیشین، دستگاه قضایی هیچ سند یا مدرک شفافی برای اثبات این اتهامات منتشر نکرده است، و جامعهی مدنی این نوع اعدام در ایران را بهعنوان سرکوب سیستماتیک با برچسبهای امنیتی کلیشهای محکوم میکند.
واکنش نهادهای حقوق بشری به موج تازه اعدام در ایران
سازمان عفو بینالملل، دیدهبان حقوق بشر و دهها نهاد بینالمللی، نسبت به افزایش اعدام در ایران هشدار دادهاند. بهویژه، این نهادها اعلام کردهاند که اتهامات سیاسی یا امنیتی اغلب:
• بدون دسترسی متهم به وکیل مستقل مطرح میشوند.
• جلسات دادگاه پشت درهای بسته و بدون رسانه برگزار میشود.
• مجازات اعدام برای جرمهایی اعمال میشود که در قوانین بینالمللی «غیرقابل اعدام» تلقی میشوند.
اعدام در ایران؛ ابزار خاموشسازی صداهای متفاوت
به باور بسیاری از فعالان حقوق بشر، اعدام در ایران نه برای تأمین امنیت، بلکه برای ترساندن جامعه، کنترل فضای عمومی و حذف افراد ناراضی یا مشکوک استفاده میشود.
در سالهای اخیر، رشد اعدامهای سیاسی، قومی، مذهبی و حتی نوجوانان، به یکی از نمادهای سیستم قضایی جمهوری اسلامی تبدیل شده است؛ سیستمی که نه از شفافیت، نه از عدالت، و نه از پاسخگویی برخوردار است.
جمعبندی: سیاست مرگ به جای پاسخ
اعدام روزبه وادی و مهدی اصغرزاده نه اولین است و نه آخرین. تا زمانی که اعدام در ایران بدون شفافیت، بدون دادرسی عادلانه، و بدون فشار بینالمللی ادامه یابد، باید نگران جان صدها زندانی دیگر بود.
مطالعه بيشتر : افزایش قیمت لبنیات؛ سفره خالی در مناطق حاشیهای
این اعدامها، نه عدالت، بلکه نمایش قدرت و ابزار سرکوب سیاسی هستند.