اقتصاد ایران در سال ۲۰۲۵ با بحرانیترین وضعیت خود طی سالهای اخیر مواجه است. با ادامه تحریمها، تورم افسارگسیخته، کاهش ارزش ریال، و افزایش نارضایتیهای اجتماعی، معیشت مردم به مرحلهای بحرانی رسیده است. مهمترین چالشهای اقتصادی سال ۲۰۲۵، ریشه در روندهای نگرانکنندهای دارد که طی سالهای گذشته شکل گرفتهاند و امروز تأثیرات آنها در زندگی روزمره مردم مشهود است.
اقتصاد ایران در سال ۲۰۲۵
اقتصاد ایران در سال ۲۰۲۵ وارد مرحلهای بیسابقه از بحران شده است؛ مرحلهای که در آن نهتنها شاخصهای کلان اقتصادی سقوط کردهاند، بلکه اعتماد عمومی به آینده اقتصادی کشور نیز به شدت تضعیف شده است. تحریمهای مستمر خارجی، سوءمدیریت داخلی، و ناکارآمدی در سیاستگذاریهای اقتصادی طی سالهای گذشته، موجب شدهاند تا رشد اقتصادی به حالت رکود کامل برسد. تورم بالا و بیثبات، سقوط ارزش پول ملی، کاهش تولید ناخالص داخلی، و افزایش فقر و بیکاری، تنها بخشی از نشانههای وضعیتی هستند که میلیونها شهروند ایرانی هر روز با آن دستوپنجه نرم میکنند.
در حالیکه در سالهای گذشته بارها وعده اصلاحات اقتصادی داده شده بود، اما در عمل نهتنها هیچ تحولی رخ نداد، بلکه سیاستهای غلط و تصمیمات کوتاهمدت، دامنه بحران را گستردهتر کردند. بسیاری از کارشناسان معتقدند که اقتصاد ایران اکنون در مرحلهای قرار دارد که بدون تغییرات ساختاری عمیق،اقتصاد ایران در سال ۲۰۲۵ امکان بازگشت به ثبات اقتصادی وجود نخواهد داشت.
تورم و گرانی؛ فاجعهای در سبد خانوار
اقتصاد ایران در سال ۲۰۲۵ با یکی از شدیدترین موجهای تورمی دهههای اخیر روبهرو شده است. اگرچه دولت نرخ تورم رسمی را حدود ۳۰ درصد اعلام میکند، اما واقعیت بازار چیز دیگری است. قیمت کالاهای اساسی مانند نان، برنج، گوشت، لبنیات و حتی سبزیجات در برخی مناطق تا دو یا سه برابر افزایش یافتهاند. این افزایش قیمت نهتنها بر قدرت خرید اقشار کمدرآمد تأثیر گذاشته، بلکه طبقه متوسط را نیز درگیر بحران کرده است.
اجاره مسکن بهخصوص در شهرهای بزرگ مانند تهران، اصفهان و شیراز از کنترل خارج شده و سهم بزرگی از درآمد خانوار را میبلعد. در بسیاری از مناطق، خانوادهها ناچار شدهاند از مناطق مرکزی به حاشیه شهرها مهاجرت کنند یا در خانههای کوچکتر و با کیفیت پایینتری زندگی کنند.سفرههای مردم کوچکتر از همیشه شده و حذف اقلامی مثل گوشت، میوه و لبنیات از وعدههای غذایی روزمره به یک واقعیت تلخ بدل شده است. پیامد این وضعیت تنها مالی نیست؛ بلکه احساس بیثباتی، فشار روانی، اضطراب، و از بین رفتن امید به آینده، روح جامعه را فرسوده کرده است.
در این شرایط، اقتصاد ایران در سال ۲۰۲۵ نهتنها با یک بحران پولی و قیمتی مواجه است، بلکه با بحرانی اجتماعی و انسانی دستوپنجه نرم میکند. نابرابری اقتصادی روز به روز بیشتر میشود و شکاف طبقاتی در حال عمیقتر شدن است. بسیاری از خانوادهها برای تأمین حداقلهای زندگی به کمکهای خیریه، وامهای خرد، یا حتی فروش وسایل شخصی روی آوردهاند؛ وضعیتی که در صورت ادامه، میتواند به ناآرامیهای گستردهتری منجر شود.
اعتراضات پراکنده اما معنادار
طی ماههای گذشته، بار دیگر شاهد تجمع بازنشستگان، معلمان، و کارگران در شهرهای مختلف بودیم. این اعتراضات هرچند در مقیاس کوچک و بدون سازماندهی گسترده بودند، اما بیانگر نارضایتی عمیق مردمی از وضعیت اقتصادی موجود است.شعارهایی مانند «نان، کار، آزادی» و «زندگی با حقوق بازنشستگی ممکن نیست» بار دیگر در خیابانها طنینانداز شد.
اقتصاد ایران در سال ۲۰۲۵ در گردابی از تحریم، ناکارآمدی، و بحرانهای ساختاری گرفتار شده است. تجربه سالهای گذشته نشان میدهد که بدون اصلاحات جدی و بازنگری در سیاستگذاریها، هیچ گشایشی در وضعیت اقتصادی کشور حاصل نخواهد شد.مردم از وعدههای تکراری خستهاند و سفرههای خالی آنها، سندی زنده از شکست سیاستهای اقتصادی سالهای اخیر است.