اقلیتها در آتش جنگ ایران و اسرائیل بیش از همیشه در موقعیت آسیبپذیر و نگرانکنندهای قرار گرفتهاند. در حالی که تنشهای نظامی و سیاسی میان دو طرف هر روز شدت میگیرد، اقلیتهای قومی و مذهبی در ایران از جمله کردها، بلوچها، عربهای اهوازی و سایر گروههای به حاشیه راندهشده، بیشترین آسیب را از این بحران میبینند. درگیریهای اخیر نه تنها خطرهای امنیتی جدیدی برای این جوامع به همراه داشته، بلکه بهانهای در دست حکومت برای تشدید سرکوب و محدودیتهای مضاعف شده است.
اقلیتها در آتش جنگ
اقلیتها در آتش جنگ ایران و اسرائیل بیش از هر زمان دیگری در معرض تهدیدهای امنیتی و انسانی قرار گرفتهاند. حملات متقابل و تشدید درگیریها سبب شده است مناطق اقلیتنشین، بهویژه استانهایی که سکونتگاه کردها، بلوچها و عربهای اهوازی است، به میدانهای پرخطر تبدیل شوند. در این میان، اقلیتها در آتش جنگ نهتنها قربانی بمبارانها و ناامنیهای ناشی از درگیریهای خارجی هستند، بلکه با فشارهای مضاعف داخلی نیز دستوپنجه نرم میکنند.
حکومت با توجیه وضعیت اضطراری، تدابیر امنیتی را تشدید کرده، آزادیهای مدنی را محدود ساخته و نظارتهای امنیتی را در این مناطق گسترش داده است. خطر کوچ اجباری، بازداشتهای خودسرانه، تخریب زیرساختها و محرومیت از خدمات اساسی، از پیامدهای این شرایط است که زندگی این جوامع را به مرز نابودی کشانده است. در چنین فضایی، درخواست نهادهای حقوق بشری برای حمایت فوری و مؤثر از اقلیتها و جلوگیری از بهرهبرداری حکومت از جنگ بهعنوان بهانهای برای سرکوب، بیش از پیش ضروری بهنظر میرسد.
دوچندان شدن سرکوب به بهانه امنیت ملی
دوچندان شدن سرکوب به بهانه امنیت ملی در روزهای اخیر بیش از پیش آشکار شده است. با گسترش تنشها میان ایران و اسرائیل، حکومت به بهانه مقابله با تهدیدهای امنیتی، فضای سرکوب را بهویژه در مناطق اقلیتنشین شدت بخشیده است. اقلیتها در آتش جنگ بار دیگر قربانی سیاستهای امنیتی شدهاند و در سایه وضعیت فوقالعاده، بازداشتهای گسترده، فشارهای امنیتی، محدودیت در رفتوآمد و حتی تعطیلی برخی مدارس و مراکز مذهبی در دستور کار قرار گرفته است. این اقدامات به نام حفظ امنیت ملی در حالی صورت میگیرد که عملاً باعث افزایش بیثباتی و نارضایتی عمومی در این مناطق شده است.
اقلیتها در آتش جنگ نه تنها از پیامدهای مستقیم درگیریهای خارجی آسیب میبینند، بلکه اکنون باید فشارهای ناشی از سرکوبهای داخلی و نقض گسترده حقوق انسانی خود را نیز تحمل کنند. بسیاری از فعالان حقوق بشری هشدار دادهاند که ادامه این روند، میتواند به شعلهور شدن بحرانهای اجتماعی عمیقتری در کشور منجر شود.
درخواست جامعه جهانی برای حمایت از اقلیتها
درخواست جامعه جهانی برای حمایت از اقلیتها در پی شدت گرفتن تنشها میان ایران و اسرائیل و گسترش پیامدهای این جنگ بر مناطق اقلیتنشین، بار دیگر به دغدغهای جدی بدل شده است. نهادهای حقوق بشری و سازمانهای بینالمللی هشدار دادهاند که اقلیتها در آتش جنگ بیشترین آسیب را متحمل میشوند و بدون حمایت فوری و مؤثر، این جوامع با فاجعهای انسانی روبرو خواهند شد. جامعه جهانی بر ضرورت نظارت دقیق بر وضعیت این مناطق و جلوگیری از هرگونه سرکوب، کوچ اجباری یا نقض سیستماتیک حقوق اساسی تأکید کرده است.
در گزارشهای منتشر شده آمده است که اقلیتها در آتش جنگ نه تنها قربانی مستقیم حملات نظامی و ناآرامیها هستند، بلکه از سوی حکومت نیز با محدودیتهای بیسابقهای مواجه شدهاند که معیشت و امنیت آنها را به خطر انداخته است. در این میان، درخواستها برای اعزام ناظران بینالمللی و ایجاد مسیرهای کمکرسانی ایمن برای این اقلیتها بیش از پیش تقویت شده است تا شاید از شدت بحران کاسته شود.
هراس از کوچ اجباری و هدفگیری مستقیم
در شرایط بحرانی کنونی، نگرانیهای نهادهای حقوق بشری درباره خطر کوچ اجباری اقلیتها یا تخریب زیرساختهای ضعیف مناطق آنها افزایش یافته است. هرگونه عملیات نظامی در نزدیکی این مناطق میتواند به کشته یا زخمی شدن غیرنظامیان و به خطر افتادن جان آنها منجر شود.
مطالعه بيشتر : آزار بهائیان در ایران؛ سرکوب سیستماتیک در سایه سکوت جهانی
در نهایت، به نظر میرسد اقلیتها در ایران نهتنها هزینه سالها حاشیهنشینی و تبعیض را میپردازند، بلکه اکنون گروگان یک نزاع بزرگتر شدهاند که نقشی در شکلگیری آن نداشتهاند. در حالی که تهران و تلآویو درگیر رویاروییهای خود هستند، اقلیتها همچنان قربانی اصلی این تنشها و بیعدالتیها باقی میمانند.