بازداشت احسان رستمی، فعال فرهنگی کُرد اهل هرسین توسط نیروهای امنیتی جمهوری اسلامی در تهران بار دیگر نگرانی‌ها درباره سرکوب آزادی بیان و حقوق فرهنگی در ایران را افزایش داده است. این رخداد، بخشی از روند مستمر فشار بر فعالان فرهنگی، نویسندگان و ناشران کُرد در سال‌های اخیر محسوب می‌شود.
بازداشت احسان رستمی در تهران
به گزارش سازمان حقوق بشری هه‌نگاو، روز چهارشنبه ۲۹ مرداد ۱۴۰۴ (۲۰ اوت ۲۰۲۵) نیروهای امنیتی جمهوری اسلامی ایران به منزل شخصی این فعال فرهنگی کُرد یورش بردند و با بازداشت احسان رستمی، ۳۸ ساله و اهل هرسین کرمانشاه، او را به مکان نامعلومی منتقل کردند؛ تا لحظه تنظیم این خبر نیز همچنان هیچ اطلاعی از وضعیت او در دسترس نیست و ابهام‌ها درباره بازداشت احسان رستمی ادامه دارد.
احسان رستمی سال‌ها در حوزه نشر و کتاب فعالیت داشته و بخشی از تلاش‌های او بر معرفی و ترویج ادبیات کُردی متمرکز بوده است. آشنایان او می‌گویند رستمی از جمله فعالانی است که تلاش کرده فضای گفت‌وگو، تبادل فرهنگی و حفظ زبان مادری را زنده نگه دارد. چنین فعالیت‌هایی در سال‌های اخیر بارها از سوی نهادهای امنیتی بهانه‌ای برای بازداشت فعالان فرهنگی و اجتماعی شده است.
تکرار الگوی سرکوب
بازداشت احسان رستمی در شرایطی رخ می‌دهد که طی ماه‌های گذشته نیز ده‌ها فعال مدنی و فرهنگی کُرد در شهرهای مختلف ایران بازداشت یا به احکام سنگین قضایی محکوم شده‌اند. از بازداشت نویسندگانی چون مسلم زارعی در کرمانشاه گرفته تا ربودن وریا امیری، کودک کار در سرپل‌ذهاب، همگی نشان‌دهنده یک روند سیستماتیک در برخورد با هرگونه فعالیت فرهنگی یا اجتماعی مستقل هستند.
پیامدهای حقوق بشری
بازداشت احسان رستمی تنها یک مورد فردی نیست، بلکه نشانه‌ای آشکار از روند سیستماتیک نقض حقوق بشر در ایران به‌ویژه در قبال فعالان فرهنگی و مدنی به شمار می‌رود. چنین اقداماتی آزادی بیان، حق مشارکت در فعالیت‌های فرهنگی و حق امنیت شخصی را به‌طور مستقیم تهدید کرده و فضای رعب و بی‌اعتمادی را در جامعه گسترش می‌دهد.
در همین چارچوب، سازمان‌های حقوق بشری بارها هشدار داده‌اند که تکرار مواردی همچون بازداشت احسان رستمی، به محدود شدن جامعه مدنی، خاموشی صدای نویسندگان و ناشران مستقل، و در نهایت مهاجرت اجباری فعالان فرهنگی منجر می‌شود؛ روندی که پیامدهای آن نه‌تنها بر جامعه کُرد بلکه بر کل ایران سایه می‌اندازد.