بازداشت معلمان در کردستان بار دیگر خبرساز شده است؛ اینبار با دستگیری سهیلا خالدیان، معلم ۵۸ ساله و از فعالان جنبش «ژن، ژیان، ئازادی» در سنندج. نیروهای امنیتی جمهوری اسلامی ایران روز شنبه ۱۱ مرداد ۱۴۰۴، وی را در منزل شخصیاش بازداشت و به مکان نامعلومی منتقل کردند. تکرار این بازداشتها، نشانهای از سرکوب سیستماتیک صدای اعتراض در میان فرهنگیان و کنشگران مدنی بهویژه در مناطق کردنشین است.
بازداشت معلمان در کردستان
بازداشت معلمان در کردستان به یک روند نگرانکننده و رو به گسترش تبدیل شده است. در ماههای اخیر، دهها معلم کُرد در شهرهایی چون سنندج، کامیاران، سردشت و مهاباد توسط نیروهای امنیتی بازداشت شدهاند، بیآنکه شفافیتی درباره اتهامات یا روند قضایی آنان وجود داشته باشد. این اقدامات اغلب با هجوم به منازل شخصی در ساعات غیررسمی و بدون ارائه حکم قضایی صورت میگیرد. بسیاری از این معلمان، از جمله سهیلا خالدیان، تنها به دلیل شرکت در تجمعات صنفی یا بیان دیدگاههای انتقادی مورد هدف قرار گرفتهاند.
ادامه بازداشت معلمان در کردستان، نهتنها آسیب جدی به فضای آموزشی و اعتماد عمومی وارد میکند، بلکه به نوعی پیام تهدیدآمیز برای جامعه مدنی و بدنه فرهنگی کشور نیز تلقی میشود. سکوت نهادهای رسمی در برابر این روند و عدم پیگیری مؤثر از سوی تشکلهای صنفی، فضا را برای تکرار این سرکوبها بازتر کرده است. بازداشت گسترده معلمان، بهویژه در مناطق محروم و اقلیتنشین، نشان میدهد که حکومت بهجای شنیدن مطالبات، راه حذف و تهدید را در پیش گرفته است.
واکنش سازمانهای بینالمللی
بازداشت معلمان در کردستان، بهویژه در ماههای اخیر، توجه سازمانهای بینالمللی حقوق بشر را به خود جلب کرده است. نهادهایی مانند عفو بینالملل، دیدهبان حقوق بشر، و فدراسیون جهانی معلمان بارها در گزارشها و بیانیههای خود نسبت به افزایش سرکوب فرهنگیان، بهویژه در مناطق اقلیتنشین چون کردستان، هشدار دادهاند. این سازمانها بازداشت معلمان در کردستان را نهتنها نقض آشکار حق آزادی بیان و تجمع میدانند، بلکه آن را تلاشی سیستماتیک برای خاموشکردن صدای عدالتخواهی و اعتراض مدنی تفسیر میکنند.
در پروندههایی نظیر بازداشت سهیلا خالدیان، فریده قهرمانیفر، و آرزو جلیلزاده، مواردی از نقض جدی حقوق متهمان گزارش شده؛ از جمله بیخبری خانوادهها، نداشتن دسترسی به وکیل، نگهداری در مکانهای نامعلوم و تهدیدات امنیتی. با این حال، واکنش جهانی نسبت به این وضعیت همچنان محدود بوده و نهادهای بینالمللی بهندرت اقداماتی عملی برای پیگیری حقوق این معلمان انجام دادهاند. فعالان حقوق بشر بر این باورند که تکرار این بازداشتها و سکوت جهانی میتواند به عادیسازی سرکوبها بینجامد.
در چنین شرایطی، فشار بینالمللی و رسانهای برای توقف بازداشتهای خودسرانه، بهویژه بازداشت معلمان در کردستان، میتواند نقشی حیاتی در محافظت از فعالان مدنی و احقاق حقوق اساسی آنان ایفا کند.