جراحی بینی در ایران یکی از رایج‌ترین عمل‌های زیبایی به شمار می‌رود که سالانه هزاران نفر به انجام آن روی می‌آورند. این روند در سال‌های اخیر توجه بسیاری را به خود جلب کرده است؛ برخی آن را نتیجه انتخاب‌های فردی در راستای بهبود ظاهر می‌دانند، در حالی که دیگران به نقش عوامل فرهنگی، اجتماعی و رسانه‌ای در گسترش این پدیده اشاره می‌کنند.
جراحی بینی در ایران
جراحی بینی در ایران در چند دهه گذشته به یکی از رایج‌ترین و پرتقاضاترین جراحی‌های زیبایی تبدیل شده است. این نوع عمل که در بسیاری از کشورها معمول است، در ایران با شدت و فراگیری بیشتری دیده می‌شود، به‌گونه‌ای که برخی منابع، ایران را یکی از پایتخت‌های جراحی بینی در جهان معرفی می‌کنند. آمارهای غیررسمی حاکی از آن است که سالانه بین ۱۵۰ تا ۲۰۰ هزار جراحی بینی در کشور انجام می‌شود، رقمی که نسبت به جمعیت، بسیار بالا تلقی می‌شود. از جمله دلایلی که برای این پدیده عنوان می‌شود می‌توان به تمایل به زیبایی، افزایش اعتماد به نفس، نقش رسانه‌های اجتماعی، و همچنین تأثیرات فرهنگی و اجتماعی اشاره کرد.
نه تنها میان زنان بلکه در میان مردان نیز محبوبیت زیادی یافته است،جراحی بینی در ایران به‌ویژه در میان جوانان و نوجوانانی که در معرض تصاویر ایده‌آل از چهره در فضای مجازی قرار دارند. وجود جراحان با تجربه، هزینه‌های نسبتاً پایین‌تر نسبت به کشورهای دیگر، و دسترسی آسان به خدمات تخصصی، از دیگر عواملی هستند که به رواج این روند کمک کرده‌اند. در عین حال، برخی نگرانی‌ها نیز درباره پیامدهای روانی و جسمی، و گرایش به انجام جراحی‌های غیرضروری مطرح شده که نیاز به آگاهی‌بخشی و مشاوره‌های تخصصی را پررنگ‌تر می‌سازد.
بازاری چند میلیارد دلاری
صنعت جراحی‌های زیبایی، به‌ویژه جراحی بینی، به بازاری چند میلیارد دلاری در سطح جهان تبدیل شده است. این حوزه تنها به بهبود ظاهر محدود نمی‌شود، بلکه با گردش مالی عظیم، فرصت‌های شغلی گسترده و تأثیرات فرهنگی و اجتماعی همراه است. کشورهایی مانند ایالات متحده، برزیل، کره جنوبی، ترکیه و ایران از جمله مراکز مهم این صنعت به شمار می‌روند. در این میان، جراحی بینی در ایران جایگاه خاصی پیدا کرده و سهم قابل‌توجهی از بازار داخلی جراحی‌های زیبایی را به خود اختصاص داده است.
در ایران، جراحی بینی نه‌تنها یک انتخاب شخصی برای بهبود ظاهر محسوب می‌شود، بلکه به نوعی سرمایه‌گذاری اجتماعی نیز تبدیل شده است. بسیاری از افراد این عمل را راهی برای افزایش اعتماد به نفس، ارتقای جایگاه اجتماعی یا حتی افزایش فرصت‌های شغلی می‌دانند. از سوی دیگر، تبلیغات گسترده در فضای مجازی، حضور پزشکان متخصص با مهارت بالا و هزینه‌های کمتر نسبت به کشورهای غربی، به رشد این بازار کمک کرده‌اند.
رسانه‌های اجتماعی و استانداردهای غیرواقعی زیبایی
در دنیای امروز، رسانه‌های اجتماعی نقش پررنگی در شکل‌گیری نگاه افراد به زیبایی ایفا می‌کنند. پلتفرم‌هایی مانند اینستاگرام، تیک‌تاک و یوتیوب با انتشار تصاویر چهره‌های بی‌نقص، پوست‌های بدون لک، بینی‌های کوچک و زاویه‌دار و لب‌های حجیم، الگویی آرمانی اما غیرواقعی از زیبایی ایجاد کرده‌اند. بسیاری از این تصاویر با فیلتر، گرافیک دیجیتال یا عمل‌های زیبایی سنگین ساخته شده‌اند، اما برای مخاطب جوان، به‌ویژه نوجوانان، به‌عنوان یک استاندارد واقعی و قابل دستیابی تلقی می‌شود.
این روند منجر به افزایش نارضایتی بدنی در میان افراد شده است. فرد ممکن است با مقایسه چهره واقعی خود با چهره‌های اصلاح‌شده در فضای مجازی، احساس کمبود یا زشتی کند؛ احساسی که می‌تواند زمینه‌ساز اضطراب، افسردگی، یا تصمیم به جراحی زیبایی شود. در این میان، جراحی بینی در ایران به یکی از پاسخ‌های رایج به این فشار تبدیل شده است؛ به‌ویژه در میان زنان و دخترانی که بخش عمده‌ای از هویت ظاهری‌شان از طریق چهره تعریف می‌شود.
در فضای رقابتی رسانه‌ای، حتی کاربران عادی نیز احساس می‌کنند باید با چهره‌ای «قابل‌قبول» و «استاندارد» در عکس‌ها و ویدئوها ظاهر شوند. این فشار نه‌فقط از سوی سلبریتی‌ها، بلکه از طرف دوستان، همکلاسی‌ها و همکاران نیز تقویت می‌شود. در نتیجه، تمایل به تغییر در صورت و به‌خصوص بینی افزایش یافته و جراحی بینی در ایران به پدیده‌ای فراگیر در پاسخ به این انتظارات زیبایی‌شناسی تبدیل شده است. این مسئله در حالی است که بسیاری از این انتظارات نه‌تنها غیرواقعی، بلکه ناپایدار و وابسته به مدهای گذرا هستند.