خبر درگذشت شهرزاد، بازیگر و کارگردان زن پیشگام در سینمای ایران، جامعه هنری را در شوک فرو برد. او که با نقشهای ماندگار در فیلمهای «قیصر» و «داشآکل» شناخته میشد، روز دوشنبه ۲۷ مرداد ۱۴۰۴ در سن ۷۵ سالگی پس از سالها تحمل بیماری درگذشت. درگذشت شهرزاد نه تنها فقدانی برای دنیای هنر ایران است بلکه بار دیگر موضوع جایگاه زنان هنرمند در جامعه را به بحث گذاشته است.
جزئیات درگذشت شهرزاد و تأثیر آن بر سینمای ایران
درگذشت شهرزاد، بازیگر و از نخستین فیلمسازان زن سینمای ایران، موجی از واکنشها در میان هنرمندان و علاقهمندان به سینما ایجاد کرد. او که با فیلمهای ماندگاری همچون «قیصر» و «داشآکل» شناخته میشد، با ایفای نقشهای متفاوت توانست جایگاه ویژهای در تاریخ سینمای ایران به دست آورد. بسیاری از همکاران و دوستدارانش در شبکههای اجتماعی درگذشت شهرزاد را پایانی تلخ برای یکی از چهرههای شاخص سینمای پیش از انقلاب دانستند.
از سوی دیگر، کارشناسان سینما معتقدند که درگذشت شهرزاد تنها یک اتفاق شخصی یا خانوادگی نیست، بلکه بخشی از تاریخ هنری ایران را نیز تحت تأثیر قرار میدهد. او نه تنها بازیگر برجستهای بود بلکه در مقام کارگردان و شاعر نیز فعالیت داشت و آثارش الهامبخش بسیاری از هنرمندان جوان بود. جای خالی او در عرصه فرهنگ و هنر ایران، نمادی از تغییرات نسلی و پایان یک دوره در تاریخ سینمای کشور خواهد بود.
زندگی و آغاز کار هنری
شهرزاد با نام اصلی کبری امینسعیدی در ۱۸ آذر ۱۳۲۹ در تهران متولد شد. از دوران نوجوانی وارد تئاترهای لالهزار شد و خیلی زود توجه فیلمسازان بزرگ زمان خود را جلب کرد. در سال ۱۳۴۸ با فیلم «قیصر» به کارگردانی مسعود کیمیایی وارد سینما شد و با ایفای نقش «سهیلا فردوس» جایگاه ویژهای میان بازیگران زن آن دوران یافت. کمی بعد در فیلم «داشآکل» نیز در کنار بهروز وثوقی درخشید و به یکی از چهرههای شاخص سینمای پیش از انقلاب بدل شد.
شعر و نویسندگی در کنار سینما
شهرزاد علاوه بر فعالیت در سینما، شاعر و نویسنده نیز بود. مجموعه شعر «با تشنگی پیر میشویم» پیش از انقلاب منتشر شد و داستانهای کوتاهش در نشریاتی چون «آیندگان» و «کتاب جمعه» به چاپ رسید. همین تنوع هنری باعث شد تا او را نه تنها یک بازیگر بلکه یک روشنفکر هنری بدانند که دغدغههای اجتماعی و فرهنگیاش را در قالبهای مختلف بیان میکرد. درگذشت شهرزاد بسیاری از دوستداران هنر و ادبیات را متأثر ساخت و بار دیگر نقش برجسته او در تاریخ فرهنگ ایران را یادآور شد.
زندگی پس از انقلاب و دشواریها
با وقوع انقلاب اسلامی، مسیر زندگی هنری شهرزاد دچار تغییرات اساسی شد. او مدتی ایران را ترک کرد و به آلمان رفت، اما پس از بازگشت به کشور با محدودیتها و مشکلات زیادی روبهرو شد. سالهای پایانی عمرش با بیماری و مشکلات مالی همراه بود. او در مصاحبهای تلخ اعتراف کرده بود که به دلیل تنگدستی مجبور به کارتنخوابی شده و شبها را در پارکها سپری کرده است. این روایت تکاندهنده بخشی از مستند «شهرزاد» ساخته مهران زینتبخش بود که فراز و فرودهای زندگی او را ثبت کرد و امروز با درگذشت شهرزاد بار دیگر نگاهها به دشواریهای زندگی هنرمندان در ایران جلب شده است.