بازداشت کریگ و لیندسی فورمن، زوج بریتانیایی در ايران دور دنیای خود به اتهام “جمعآوری اطلاعات” از ایران، موجی از نگرانی در میان خانواده و مقامات بریتانیایی ایجاد کرده است. آیا آنها گردشگر بودند یا قربانی سیاست گروگانگیری جمهوری اسلامی؟
زوج بریتانیایی در ایران؛ از سفر تا زندان
زوج بریتانیایی در ایران، کریگ و لیندسی فورمن، در دیماه ۱۴۰۳ با عبور از ارمنستان وارد کشور شدند. هدف آنها، بنا به گفته خانواده و شبکههای اجتماعیشان، تجربه فرهنگی، مصاحبه با مردم درباره معنای زندگی و مستندسازی مهماننوازی در مسیر سفر دور دنیایشان بود. لیندسی، دارای دکترای روانشناسی، پروژهای درباره «انسانیت» در دست اجرا داشت که آن را در کشورهای مختلف دنبال میکرد.اما این سفر که قرار بود ماجراجوییای فرهنگی باشد، در مسیر کرمان به بنبست رسید. بازداشت این زوج بریتانیایی در ایران و اتهام رسمی «جمعآوری اطلاعات امنیتی» از سوی جمهوری اسلامی، آنها را از مسیر سفر به سلولهای زندان کشاند.
توبی کریگ، پسر ۱۹ ساله این زوج، در مصاحبهای با روزنامه میرور از دیدار مقامات بریتانیایی با مادرش در زندان کرمان خبر داد. او گفت که تمام اعضای خانواده نامههایی به والدینشان نوشتند، اما هنوز معلوم نیست که آیا لیندسی موفق به دریافت این نامهها شده یا نه. به گفته توبی، «بازداشت پدر و مادرش یک شوک بزرگ برای کل خانواده بود» و او نگران وضعیت روحی پدرش است.پیشتر، دادگستری کرمان تنها به بازداشت دو تبعه بریتانیایی به اتهام «جرائم امنیتی» اشاره کرده بود، اما بدون افشای هویت آنها. چند روز بعد، رسانههای بریتانیایی هویت این زوج را فاش کردند و خانواده فورمن با انتشار بیانیهای از جامعه بینالمللی خواستند برای آزادی آنها تلاش کند.
خاطرات سفر و هشدارهای نادیدهگرفتهشده
پیش از ورود به ایران، لیندسی در یکی از پستهای شبکههای اجتماعیاش نوشته بود که ایران «چالشبرانگیزترین و ترسناکترین» بخش سفر آنهاست. با این حال، آنها با علم به هشدارهای وزارت خارجه بریتانیا درباره سفر به ایران و پاکستان، تصمیم گرفتند ادامه دهند. کریگ و لیندسی گفته بودند که تجربه دیدن انسانها و شنیدن داستانهایشان، ارزش ریسک را دارد.این زوج در پستهای خود از زیبایی و انسانیت «نادیده گرفته شده» این مناطق نوشته بودند، و هدفشان را ارتباط انسانی توصیف کرده بودند، نه فعالیت سیاسی یا اطلاعاتی.
کریگ و لیندسی تنها شهروندان غربی زندانی در ایران نیستند. در حال حاضر، چندین تبعه فرانسوی، آلمانی، و دیگر کشورهای اروپایی نیز به اتهاماتی مشابه در زندان هستند. بسیاری از ناظران و مقامات غربی این بازداشتها را نوعی «گروگانگیری دولتی» از سوی جمهوری اسلامی میدانند.اتحادیه اروپا در بهمن ۱۴۰۳ با صدور قطعنامهای این سیاست را محکوم کرد. همچنین، فرانسه از جمهوری اسلامی به دلیل بازداشت سسیل کوهلر و ژاک پاریس، زوج فرانسوی زندانی، به دادگاه بینالمللی لاهه شکایت کرده است.
آیا امیدی به آزادی هست؟
بازداشت زوج بریتانیایی در ایران بهعنوان نماد دیگری از چالشهای دیپلماتیک میان ایران و غرب، مسئلهای فراتر از یک پرونده امنیتی ساده است. خانواده این زوج به مبارزه حقوقی خود ادامه میدهند و خواستار دخالت بیشتر دولت بریتانیا شدهاند. با توجه به سابقه تبادل زندانیان و نقش سیاست در این دست پروندهها، سرنوشت زوج بریتانیایی در ایران همچنان در ابهام است.ماجرای کریگ و لیندسی فورمن بار دیگر توجهها را به خطرات سفر به ایران برای شهروندان غربی و استفاده جمهوری اسلامی از بازداشتها بهعنوان ابزار فشار سیاسی جلب کرده است. آیا دولت بریتانیا قادر خواهد بود این زوج بریتانیایی در ایران را به خانه بازگرداند؟