سرطان روده بزرگ یکی از خطرناک‌ترین سرطان‌ها در جهان است و مقاومت آن در برابر درمان‌های ایمونوتراپی، چالش بزرگی برای پزشکان محسوب می‌شود. جدیدترین تحقیقات دانشگاه گالوی در ایرلند نشان می‌دهد که سلول‌های تومور با ایجاد یک “پوشش قندی” قادر به پنهان شدن از سیستم ایمنی هستند و با حذف این سپر، بدن دوباره توان مقابله با سرطان را پیدا می‌کند. این کشف نویدبخش تحولی در درمان سرطان روده و افزایش اثربخشی ایمونوتراپی است.
پوشش قندی: سپر مخفی سرطان روده
سرطان روده یکی از چالش‌برانگیزترین بیماری‌های امروز پزشکی است که به دلیل مقاومت بالا در برابر سیستم ایمنی و درمان‌های رایج، جان بسیاری از بیماران را تهدید می‌کند. تحقیقات اخیر دانشگاه گالوی نشان می‌دهد که سلول‌های تومور و به‌ویژه سلول‌های استرومایی درون تومور با افزودن مولکول‌های قندی به نام اسید سیالیک، نوعی پوشش قندی ایجاد می‌کنند که همچون یک سپر مخفی عمل می‌کند و باعث می‌شود سیستم ایمنی بدن نتواند سلول‌های سرطانی را شناسایی و نابود کند. این فرایند که به «هایپرسیالیله کردن» معروف است، نه تنها توانایی ماکروفاژها و سلول‌های NK برای حمله به سلول‌های سرطانی را کاهش می‌دهد، بلکه باعث بازبرنامه‌ریزی سلول‌های ایمنی می‌شود و سرطان روده را در برابر ایمونوتراپی مقاوم‌تر می‌کند.
زمانی که این پوشش قندی برداشته شود یا آنزیم‌های تولیدکننده آن مسدود شوند، سلول‌های ایمنی دوباره فعال می‌شوند و قادر خواهند بود به طور مؤثر با سرطان روده مقابله کنند. این کشف نشان می‌دهد که سلول‌های استرومایی در کنار سلول‌های سرطانی، به شکل فعال سیستم ایمنی را سرکوب می‌کنند و تومور را در برابر دفاع طبیعی بدن محافظت می‌کنند. شناسایی این مکانیزم نه تنها درک ما از مقاومت سرطان روده را افزایش می‌دهد، بلکه افق‌های جدیدی برای درمان‌های ترکیبی و تقویت ایمونوتراپی باز می‌کند و نویدبخش امید تازه‌ای برای بیماران است.
چگونه دانشمندان سپر را شکستند؟
دانشمندان دو روش اصلی برای مقابله با این پوشش قندی آزمایش کردند:مسدود کردن آنزیم ST6GALNAC6 که مسئول اضافه کردن اسید سیالیک به سطح سلول‌هاست.حذف اسیدهای سیالیک با استفاده از آنزیم‌های سیالیداز (Sialidases).نتایج شگفت‌انگیز بود: ماکروفاژها دوباره توانستند سلول‌های سرطانی را بلعیده و نابود کنند، سلول‌های NK فعال‌تر شدند و پروتئین‌های حمله‌ور بیشتری تولید کردند. رشد تومور کند شد، متاستاز محدود شد و پاسخ ایمنی بدن به طور چشمگیری افزایش یافت.
اثرات بالینی و پیامدهای آینده
یافته‌های اخیر نشان می‌دهد که پوشش قندی سلول‌های استرومایی می‌تواند یکی از دلایل اصلی مقاومت سرطان روده در برابر درمان‌های ایمونوتراپی باشد. با مسدود کردن آنزیم‌های تولیدکننده اسید سیالیک یا حذف این مولکول‌ها، امکان بازگرداندن توانایی سیستم ایمنی برای شناسایی و نابودی سلول‌های سرطانی فراهم می‌شود. این فرآیند نه تنها باعث کاهش رشد تومور و جلوگیری از متاستاز می‌شود، بلکه می‌تواند اثر ترکیبی قابل توجهی با روش‌های موجود درمان سرطان داشته باشد و امید تازه‌ای برای بیمارانی که تاکنون پاسخ مناسبی به درمان‌های رایج نداده‌اند، ایجاد کند.
ترکیب درمان‌های ایمونوتراپی با روش‌های هدف‌گیری پوشش قندی، مسیر جدیدی برای درمان سرطان روده پیشرفته و مقاوم فراهم می‌کند. شناسایی اهداف دارویی جدید مانند ST6GALNAC6 و Siglec-10 این امکان را می‌دهد که درمان‌ها دقیق‌تر و اثرگذارتر باشند و سیستم ایمنی بدن دوباره فعال شود. این پیشرفت، دریچه‌ای تازه به سوی مقابله با مقاومت تومور و متاستازهای آینده باز می‌کند و افق‌های امیدوارکننده‌ای برای تحقیقات بالینی و توسعه داروهای جدید ارائه می‌دهد.
چرا این کشف اهمیت دارد؟
پیش از این تصور می‌شد سلول‌های استرومایی نقش منفعل دارند، اما اکنون مشخص شده که آنها به طور فعال سلول‌های ایمنی را بازبرنامه‌ریزی می‌کنند و مانع عملکرد طبیعی سیستم ایمنی می‌شوند. این کشف، نقطه بازرسی جدیدی را در درمان سرطان روده معرفی می‌کند که می‌تواند مسیر مقابله با متاستاز را نیز هموار کند.
در نهايت ، تحقیقات دانشگاه گالوی یک قدم بزرگ در درک مقاومت سرطان روده در برابر سیستم ایمنی برداشته است. حذف یا مسدودسازی پوشش قندی، سیستم ایمنی بدن را دوباره فعال می‌کند و راه را برای درمان‌های مؤثرتر هموار می‌سازد. این کشف نویدبخش تحولی در ایمونوتراپی سرطان روده است و امید تازه‌ای برای بیماران فراهم می‌کند.