در نوروز ۲۰۲۵، نیروهای امنیتی ايران با حمله به خانقاه “راه آزادی” در سقز، شیخ زاهد شهابی را بازداشت کردند. این اقدام همراه با سرکوب گسترده مراسم نوروزی در کردستان بود، که در آن دستکم ۴۱ شهروند، از جمله شش کودک، در شهرهای مختلف کردستان بازداشت شدند. این سرکوبها بهمنظور محدود کردن جشنهای سنتی و سرکوب هویت فرهنگی کردها صورت گرفت.
وضعیت نوروز ۲۰۲۵ در کردستان
فرهنگ نوروز ۲۰۲۵ در کردستان بخش مهمی از میراث فرهنگی و هویت کردی است که به روشهای مختلفی جشن گرفته میشود و ترکیبی از سنتهای قدیمی و روحیه معاصر را نشان میدهد. نوروز، که به معنی “روز جدید” در زبان فارسی است، آغاز سال جدید طبق تقویم شمسی است و در اولین روز از فصل بهار جشن گرفته میشود و به عنوان زمانی برای نو شدن و جشن گرفتن زندگی شناخته میشود.
مردمی که شامل رقصهای سنتی مانند “دبکه” و “رقص کردی” در میدانها و مکانهای عمومی است، برگزار میشود.روشن کردن آتش، که یک سنت قدیمی است، در این روز انجام میشود و نماد پاکی و تجدید حیات است. مردم اطراف آتش میچرخند و از آن عبور میکنند تا این سنت را به جا بیاورند.سفره نوروز در کردستان شامل غذاهای ویژهای است که برای این روز آماده میشود، مانند شیرینیها و دسرهای خاص نوروزی.
بازداشتهای گسترده در مناطق غربی ایران
سرکوب نوروز در کردستان محدود به یورش به خانقاه “راه آزادی” نبود و در سایر شهرهای کردستان ایران نیز نیروهای امنیتی به بازداشت گسترده شهروندان کُرد اقدام کردند. طبق گزارشها، دستکم ۴۱ نفر از جمله شش کودک در شهرهای مختلف کردستان از جمله سقز، مریوان، سنندج، پیرانشهر و کرمانشاه بازداشت شدند. این بازداشتها بهطور مشخص شامل شهرهایی چون ارومیه، اشنویه، سردشت و سنندج میشود. برخی از بازداشتشدگان نیز کودکان و نوجوانان زیر ۱۸ سال بودند که طبق گزارشها از جمله آنها شاکار محمدزاده ۱۰ ساله و بریار محمدیانی ۱۴ ساله از سردشت، اوین احمدی ۱۶ ساله و ساریا احمدی ۱۷ ساله از ارومیه و کیهان تدبیری ۱۷ ساله از مریوان بودند.
واکنش سازمانهای حقوق بشری
سازمانهای حقوق بشری مانند “ههنگاو” که حقوق بشر کُردها را پیگیری میکنند، در نوروز ۲۰۲۵ این اقدامات سرکوبگرانه را محکوم کردهاند و خواستار آزادی فوری و بدون قید و شرط تمامی بازداشتشدگان شدند . این سازمانها بر این باورند که این سرکوبها بخشی از سیاستهای سیستماتیک تهران برای محدود کردن آزادیهای فرهنگی و سرکوب هویت ملی کردها است.