دولت ایالات متحده در تازهترین سند “استراتژی امنیت ملی ترامپ” اعلام کرده است که حکومت جمهوری اسلامی ایران از زمان حملهٔ هفتم اکتبر ۲۰۲۳ گروه افراطی حماس به جنوب اسرائیل «بهشدت تضعیف شده» و توان هستهای خود را نیز بهطرز چشمگیری از دست داده است.
این سند ۳۳ صفحهای، که روز پنجشنبه ۱۳ آذر منتشر شد، دیدگاه و سیاست خارجی دولت ترامپ را روشنتر شرح میدهد. هر رئیسجمهور آيالات متحده معمولاً در دورهٔ چهار ساله ریاستش یک بار چنین سندی را منتشر میکند تا استراتژی خود را توضیح دهد.
حملات اسرائیل و آمریکا در ايران
در این سند آمده است که اقدامات تل آویوپس از حملهٔ حماس باعث تضعیف حکومت ایران شده است. همچنین اشاره شده که برنامهٔ هستهای تهران بهدلیل حملات آمریکا به سه تأسیسات هستهای در اصفهان، نطنز و فردو «بهشکل چشمگیری افت کرده» است.
جنگ ۱۲ روزهٔ اسرائیل که از ۲۳ خرداد آغاز شد، منجر به کشته شدن صدها نفر از نیروهای سپاه پاسداران، از جمله فرماندهان ارشد، و ترور هدفمند حدود ۱۵ دانشمند هستهای شد. دهها غیرنظامی نیز در جریان این جنگ جان باختند. ارتش آمریکا نیز به دستور ترامپ، در اول تیرماه، این سه تأسیسات هستهای را بمباران کرد که ترامپ آن را «کامل و مطلق نابود» شده خواند. مقامات ایران نیز اذعان کردهاند که خسارات بسیار بالا بوده است.
این حملات همچنین تأثیرات غیرمستقیمی برای ایران داشته است، از جمله تضعیف حزبالله لبنان که از سوی ايران حمایت میشود و در جنگ گذشته با اسرائیل متحمل ضربات سختی شد. بسیاری از اعضا، فرماندهان و زیرساختهای حزبالله آسیب دید.
سند و حملات اسرائیل و آمریکا
سند استراتژی امنیت ملی ترامپ همچنین تغییر تمرکز سیاست خارجی آمریکا از آسیا و چین به نیمکره غربی و آمریکای لاتین را نشان میدهد و بر اهمیت کنترل مهاجرت به داخل آمریکا تأکید دارد. در این سند، چین با زبانی تند مورد اشاره قرار گرفته، اما روابط دو کشور تلاش شده است ملتهب نشود. ترامپ وعده داده است موازنه اقتصادی آمریکا و چین را بازگرداند و اولویت را بر عدالت اقتصادی برای احیای استقلال آمریکا قرار دهد.
سند همچنین بر بازنگری حضور نظامی آمریکا در جهان و تمرکز بر تهدیدهای اضطراری در نیمکره غربی تأکید دارد و از «تسلط آمریکا بر آمریکای لاتین» سخن میگوید. اقدامات دولت ترامپ شامل فشار بر رهبران چپگرای منطقه، از جمله نیکلاس مادورو در ونزوئلا، و تلاش برای کنترل منابع کلیدی مانند کانال پاناما است.
مارکو روبیو، وزیر خارجه آمریکا، نیز این هفته گفته است: “اگر بتوان ثبات را به نیمکره بازگرداند و ونزوئلا را از پایگاه نفوذ ایران علیه آمریکا دور کرد، و از قاچاق مواد مخدر جلوگیری نمود، این فوقالعاده خواهد بود”.
حضور نظامی آمریکا در دریای کارائیب و نزدیکی ونزوئلا در هفتههای اخیر افزایش چشمگیری داشته و نیروهای آمریکایی با حملات متعدد به قایقهای مظنون به قاچاق مواد مخدر، دستکم ۸۰ نفر را کشتهاند.