صلح منطقه با نقش امارات، این روزها بار دیگر به موضوعی کلیدی در معادلات خاورمیانه تبدیل شده است. در شرایطی که تنش‌ها میان ایران، آمریکا و اسرائیل هر لحظه می‌تواند به درگیری گسترده منجر شود، امارات تلاش می‌کند با صدای عقلانیت و دعوت به گفت‌وگو، مانع از شعله‌ور شدن آتش بحران شود. اما آیا این تلاش‌ها نتیجه می‌دهد و می‌تواند مسیر منطقه را به سوی صلح واقعی تغییر دهد؟
صلح منطقه با نقش امارات
در هفته‌های اخیر، منطقه خاورمیانه شاهد یکی از خطرناک‌ترین دوره‌های خود در سال‌های گذشته بوده است. حملات مشکوک به تأسیسات نظامی و هسته‌ای ایران، تهدیدهای لفظی بی‌سابقه میان تهران و تل‌آویو، و افزایش تحرکات نظامی آمریکا در آب‌های خلیج فارس، همگی نشانه‌هایی آشکار از نزدیک شدن منطقه به لبه پرتگاه یک درگیری بزرگ هستند. در این میان، اسرائیل بارها اعلام کرده که در صورت نیاز، بدون هماهنگی با آمریکا نیز اقدامات نظامی علیه ایران انجام خواهد داد؛ موضوعی که می‌تواند منطقه را وارد چرخه‌ای از خشونت و انتقام بی‌پایان کند.
در سوی دیگر، ایالات متحده آمریکا نه‌تنها حضور نظامی خود در منطقه را تقویت کرده، بلکه با ائتلاف‌سازی‌های جدید در حال آماده‌سازی زمینه برای فشارهای بیشتر علیه ایران است. ناوهای هواپیمابر، سامانه‌های دفاع موشکی و نیروهای ویژه آمریکایی طی هفته‌های اخیر وارد منطقه شده‌اند و فضای کلی منطقه را به‌شدت نظامی کرده‌اند.ایران نیز در واکنش، به افزایش توان دفاعی و رزمایش‌های نظامی روی آورده و هم‌زمان با ارسال پیام‌های هشدارآمیز به واشنگتن و تل‌آویو، تأکید کرده که هرگونه تجاوز را با پاسخی «قاطع و غیرقابل پیش‌بینی» مواجه خواهد کرد. این در حالی است که فضای دیپلماسی عملاً به حاشیه رانده شده و طرفین بیش از هر زمان دیگری بر تهدید، قدرت‌نمایی و آماده‌سازی نظامی تمرکز کرده‌اند.
در چنین شرایطی، مفهوم صلح منطقه با نقش امارات بیش از گذشته اهمیت پیدا می‌کند. امارات متحده عربی که طی سال‌های اخیر تلاش کرده در عین تعامل با غرب و اسرائیل، کانال‌های گفت‌وگو با ایران را نیز باز نگه دارد، اکنون می‌تواند نقش تعیین‌کننده‌ای در کاهش تنش‌ها ایفا کند. کارشناسان معتقدند اگر سیاست صلح منطقه با نقش امارات به‌درستی دنبال شود، این کشور می‌تواند به عنوان یک بازیگر متعادل، مسیر گفت‌وگو و دیپلماسی را در اولویت قرار دهد و از شعله‌ور شدن بحران جلوگیری کند.
چرا منطقه به میانجی‌گری نیاز دارد؟
واقعیت این است که خاورمیانه امروز در نقطه‌ای ایستاده که کوچک‌ترین بی‌ثباتی می‌تواند عواقب جبران‌ناپذیری برای همه کشورهای منطقه به همراه داشته باشد. رقابت‌های تسلیحاتی، تهدیدهای لفظی، حملات سایبری و درگیری‌های نیابتی، عملاً فضا را برای گفتگو و راه‌حل‌های دیپلماتیک بسته است. در چنین شرایطی، میانجی‌گری دیگر یک انتخاب نیست، بلکه یک ضرورت حیاتی است.
وقتی بازیگران اصلی منطقه از مذاکره مستقیم خودداری می‌کنند و زبان تهدید و زور غالب می‌شود، نقش کشورهایی که می‌توانند در نقش میانجی ظاهر شوند، بیش از همیشه اهمیت پیدا می‌کند. اینجاست که بار دیگر بحث صلح منطقه با نقش امارات مطرح می‌شود. امارات با روابط گسترده خود در سطح بین‌المللی و منطقه‌ای، می‌تواند حلقه گمشده در مسیر گفتگو باشد.بدون شک، اگر طرح‌هایی برای صلح منطقه با نقش امارات و دیگر کشورهای تاثیرگذار جدی گرفته شود، می‌توان امید داشت که منطقه از لبه پرتگاه دور شود و فرصت برای بازگشت به دیپلماسی و آرامش فراهم گردد.
تحرکات دیپلماتیک برای مهار بحران
در بحبوحه تنش‌های اخیر، امارات تلاش کرده است از طریق تماس‌های دیپلماتیک محرمانه با آمریکا و برخی کشورهای اروپایی، از تشدید بحران جلوگیری کند. این کشور هم‌چنین از طریق سازمان ملل و نهادهای بین‌المللی، خواستار بازگشت به گفت‌وگو و خویشتن‌داری شده است. گرچه نقش امارات همچنان در سایه باقی مانده، اما همین تحرکات می‌تواند مسیر صلح منطقه با نقش امارات را هموارتر کند.