غذای عربهای خوزستان تنها یک خوراک محلی نیست، بلکه نمادی از هویت، تاریخ و سبک زندگی مردمی است که قرنها در دل جنوب ایران زیستهاند. قَلیهماهی به عنوان یکی از برجستهترین این غذاها، با طعمی تند و ترش و ترکیبی از ماهی تازه، تمرهندی و سبزیجات معطر، جایگاه ویژهای در سفرههای مردم این منطقه دارد. اما آنچه این خوراک را بحثبرانگیز کرده، نه فقط طعم و اصالت آن، بلکه نگاه متفاوتی است که در سطح ملی به آن وجود دارد؛ عدهای آن را بخشی از میراث مشترک ایرانی میدانند و گروهی دیگر معتقدند نادیده گرفتن ریشههای عربیاش، نوعی بیتوجهی به تنوع قومی در کشور است.
غذای عربهای خوزستان
غذای عربهای خوزستان همواره بهعنوان یکی از شاخصترین نمادهای فرهنگی و اجتماعی این منطقه شناخته میشود. این خوراکها نهتنها بازتابدهندهی شرایط اقلیمی و منابع طبیعی خوزستان هستند، بلکه نقش مهمی در تعریف هویت قومی و انتقال سنتها میان نسلها ایفا میکنند. بسیاری از پژوهشگران معتقدند که سبک زندگی مردم جنوب ایران، بهویژه عربهای خوزستان، از دیرباز با تنوع غذایی و استفاده از ماهی، تمرهندی، و ادویههای تند همراه بوده است. چنین عناصری سبب شده که این غذاها از حالت یک وعدهی روزمره فراتر رفته و به بخشی از حافظهی جمعی و سرمایهی فرهنگی این قوم تبدیل شوند. در عین حال، کمبود حمایت رسمی برای معرفی و ثبت این میراث، همواره باعث نگرانی فعالان فرهنگی و اجتماعی شده است؛ چرا که بیتوجهی به این جنبهها، میتواند موجب فراموشی تدریجی و کمرنگشدن سهم آنان در فرهنگ ملی گردد. با وجود همهی این چالشها، غذای عربهای خوزستان همچنان جایگاه خود را بهعنوان نمادی زنده و پویا در سفره و زندگی روزمرهی مردم حفظ کرده است.
بیشتر بخوانید : مصرف شکلات در میان اقلیتها؛ طعم شیرین هویت و تنوع فرهنگی
طرز تهیه و تفاوتهای محلی
طرز تهیه قَلیهماهی نسبتا ساده اما بسیار وابسته به ذائقه محلی است.مواد اصلی: ماهی تازه (معمولاً سنگسر یا شوریده)، سیر فراوان، گشنیز خردشده، تمر هندی، ادویههای محلی.روش پخت: ابتدا سبزی و سیر سرخ میشود، سپس تمر هندی و ادویهها افزوده شده و در نهایت ماهی در سس غلیظ میپزد.جالب آنکه در برخی مناطق خوزستان از فلفلهای بسیار تند استفاده میشود، در حالی که در نواحی دیگر طعم ملایمتر ترجیح داده میشود. همین تفاوتها باعث شده که قَلیهماهی نسخههای متنوعی داشته باشد، هرچند همه در اصل ماجرا یعنی طعم تند و ترش مشترکاند.