علیرغم نوسانات بینالمللی و تنشهای فزاینده منطقهای، قیمت طلا در ۲۹ خرداد ۱۴۰۴ نوعی ثبات نسبی را حفظ کرد. اما این «ثبات» لزوماً بازتاب یک وضعیت اقتصادی اطمینانبخش نیست، بلکه میتواند نشاندهندهی نوعی رکود مصنوعی در بازار باشد. بهجای آنکه نتیجهی تعادل میان عرضه و تقاضا یا اعتماد سرمایهگذاران باشد، این وضعیت بیشتر شبیه به آرامشی ساختگی است که ناشی از شرایط استثنایی مانند تعطیلی معاملات یا فضای انتظاری و بلاتکلیفی عمومی است.
قیمت طلا در ۲۹ خرداد ۱۴۰۴
با وجود آنکه قیمت طلا در ۲۹ خرداد ۱۴۰۴ ظاهراً ثباتی نسبی را تجربه کرد، اما این «آرامش» در واقع پوششی است بر نوعی بلاتکلیفی و اضطراب پنهان در بازار ایران. قیمتهایی که از مرز ۹۰ میلیون تومان برای هر گرم طلای ۲۴ عیار عبور کردهاند، نه نشانهای از اعتماد به اقتصاد بلکه نتیجهی نبود معاملات واقعی بهدلیل تعطیلی بازار، و تثبیت مصنوعی نرخ ارز توسط سیاستهای دستوری دولت هستند، نه تعادل طبیعی عرضه و تقاضا.
نکتهی قابل توجه آنجاست که این «ثبات» در شرایطی رخ داده که منطقه در آستانهی تنشهای نظامی جدید قرار دارد و بازارهای جهانی در انتظار تصمیمات مهم اقتصادیاند. این یعنی فعال اقتصادی ایرانی نه براساس تحلیل دادههای واقعی، بلکه با انگیزهی ترس، گمانهزنی و پناه بردن به طلا بهعنوان آخرین سنگر امن، وارد عمل میشود.در حقیقت، قیمت طلا در ۲۹ خرداد ۱۴۰۴ بازتابدهندهی یک بازار سالم نیست، بلکه بازاری منجمد است؛ بازاری که بیش از آنکه تابع منطق اقتصادی باشد، تحت تأثیر معادلات سیاسی است. با بازگشایی مجدد معاملات، ممکن است آن نوسانات واقعی که همه امروز از آن چشمپوشی میکنند، ناگهان خود را نشان دهند.
بیشتر بخوانید : تاثیر جنگ بر اقتصاد ایران؛ طلا، دلار و سوخت در شوک
وقتی سیاست جای اقتصاد را میگیرد
در شرایطی که بازارهای جهانی درگیر تصمیمات بانکهای مرکزی و شاخصهای واقعی اقتصاد هستند، بازار طلا در ایران بیش از آنکه تابع اصول اقتصادی باشد، از سیاستهای داخلی و بحرانهای منطقهای تأثیر میپذیرد. قیمت طلا در ۲۹ خرداد ۱۴۰۴ نمونهی روشنی از این وضعیت است؛ جایی که نه بر اساس عرضه و تقاضا، بلکه بهدلیل تعطیلی بازار، سکوت خبری، و تثبیت مصنوعی نرخ ارز، شاهد نوعی ثبات ظاهری بودیم. در حالی که تحلیلگران جهانی در حال ارزیابی پیامدهای نرخ بهره آمریکا و تنشهای نظامی خاورمیانه هستند، در ایران، تعیین قیمت طلا به شدت متأثر از جهتگیریهای سیاسی داخلی است.
برای مثال، خبرهای منتشر نشده درباره احتمال مذاکرات جدید یا گزارشهای امنیتی مربوط به حملات موشکی، میتواند طی چند ساعت بازار طلا را دگرگون کند. چنین روندی باعث شده که سرمایهگذار ایرانی کمتر به شاخصهای اقتصادی واقعی توجه کند و بیشتر بر اساس گمانهزنیهای سیاسی تصمیم بگیرد. قیمت طلا در ۲۹ خرداد ۱۴۰۴ بهخوبی نشان داد که حتی در نبود معاملات فعال، سیاستگذاری غیرشفاف میتواند نقش تعیینکنندهای در جهتگیری بازار ایفا کند—نقشی که در هیچ اقتصاد سالمی پذیرفتهشده نیست.
بازار بیمعامله؛ سکوتی که فریب میدهد
در ظاهر، آرامش بازار طلا در روزهای اخیر نشانهای از ثبات است؛ اما واقعیت اینجاست که این سکوت بیشتر ناشی از نبود معاملات واقعی و تعطیلیهای رسمی است، نه نتیجه تعادل در عرضه و تقاضا. زمانی که بازار در حالت تعلیق قرار میگیرد و بازیگران اصلی از معامله دست میکشند، قیمتها صرفاً بر پایه انتظارات و هیجانات پنهان شکل میگیرند. قیمت طلا در ۲۹ خرداد ۱۴۰۴ نیز در چنین فضایی رقم خورد؛ جایی که بهرغم نبود نوسانات ظاهری، هیچ سیگنال واقعی از سمت بازار مخابره نشد. این وضعیت میتواند برای سرمایهگذاران فریبنده باشد؛ چرا که نبود نوسان همیشه بهمعنای ثبات نیست، بلکه گاهی نشانهی انجماد موقت قبل از طوفانی ناگهانی است. در چنین شرایطی، تحلیلگران هشدار میدهند که اعتماد به سکوت بازار بدون بررسی دقیق پشتپردهی آن، میتواند تصمیمات پرریسک و زیانبار بهدنبال داشته باشد.