رئیس کمیته اقتصاد سلامت اتاق بازرگانی تهران، محمد عبده زاده، نسبت به تشدید بحران کمبود دارو در ایران در سه ماه آخر سال هشدار داد و خاطرنشان کرد که تولیدکنندگان و واردکنندگان دارو روزانه در بانک مرکزی و وزارت بهداشت برای حل مشکلات واردات صف میکشند.
با خبرگزاری ایلنا، رئیس کمیته اقتصاد سلامت اتاق بازرگانی تهران توضیح داد که کمبود دارو یک بحران موقت یا محدود به یک سال خاص نیست، بلکه یک مشکل مزمن با ریشههای مشخص است.
او تأکید کرد که بحران کمبود دارو همیشه در کشور وجود داشته و همچنان وجود دارد.
بحران شدید دارو
عبده زاده در مورد دلایل تداوم این بحران به سه عامل اصلی اشاره کرد:
کمبود ارز خارجی اختصاص داده شده برای واردات
کمبود نقدینگی به ارز محلی (ریال)
عدم تعدیل به موقع قیمت دارو و قیمتگذاری
او توضیح داد که این سه عامل در طول سالهای گذشته تکرار شدهاند و کمبود دارو را به یک مشکل مداوم و تکرارشونده تبدیل کردهاند.
عبدوزاده از بحران شدیدی که در حال حاضر شرکتهای تولیدکننده و واردکننده دارو با آن مواجه هستند، پرده برداشت. او توضیح داد که اکثر این شرکتها بیش از شش ماه پیش (از خرداد ماه) ریال مورد نیاز برای خرید مواد اولیه یا دارو را پرداخت کردهاند، اما این وجوه از حسابهای بانکی برداشت شده یا در بانکها مسدود شده است. با این وجود، داروها و مواد اولیه به ایران نرسیدهاند.
وی افزود که بانک مرکزی قبلاً ارز خارجی را به این شرکتها اختصاص داده بود و این ارز به شرکت “نیکو” که مسئول انتقال وجوه به تأمینکنندگان است، منتقل شده است. با این حال، این شرکت قادر به انتقال ارز یا تحویل آن به صادرکنندگان خارج از کشور نبود که منجر به توقف عملیات واردات شد.
تأخیر در انتقال ارز.. علت مستقیم بحران است.
عبدوزاده تأکید کرد که مشکل در این واقعیت نهفته است که شرکتها “از یک طرف ریال پرداخت کردهاند و از طرف دیگر تخصیص ارز خارجی را دریافت کردهاند، اما انتقال در واقع انجام نشده است.” وی افزود که “عدم انتقال به موقع ارز به این معنی است که مواد اولیه وارد کشور نمیشوند یا به طور نامنظم میرسند” که کمبود دارو را تشدید کرده است.
او همچنین اشاره کرد که بخش تجهیزات پزشکی نیز از همین مشکل رنج میبرد و شرکتها روزانه برای پیگیری سرنوشت وجوهی که پرداخت کردهاند اما هنوز به تأمینکنندگان منتقل نشدهاند، به بانک مرکزی و وزارت بهداشت مراجعه میکنند.
مطالبات شرکتهای دارویی از ۱۵۰ تریلیون تومان فراتر رفته است
عبدهزاده در مورد وضعیت شرکتهای تولیدی توضیح داد که بدهیهای نهادهای دولتی و خصوصی و داروخانهها به شرکتهای دارویی از ۱۵۰ تریلیون تومان فراتر رفته است که معادل نیمی از حجم معاملات در بازار دارو است. این بدان معناست که شرکتها قادر به وصول مطالبات معوق خود نیستند.
وامهایی با نرخ بهره ۳۸ درصد برای تولید دارو با حاشیه سود ۲۰ تا ۲۵ درصد
وی خاطرنشان کرد که تأخیر در پرداخت بدهی بیمارستانها، دانشگاههای علوم پزشکی و نهادهای دولتی به شرکتهای دارویی، شرکتها را مجبور میکند تا با نرخ بهره تا ۳۸ درصد وام بگیرند تا دارویی با حاشیه سود حداکثر ۲۵ درصد تولید کنند. او این وضعیت را «غیرمنطقی و ناپایدار» دانست.
بحران شدید دارو وزمستان سختی در انتظار بیماران
عبده زاده در پایان پیشبینی کرد که سه ماهه آخر سال، سختترین سه ماهه برای بخش داروسازی ایران خواهد بود و هشدار داد که روزهای آینده بسیار دشوار خواهد بود مگر اینکه ارز خارجی و نقدینگی داخلی به سرعت تأمین شود.