مریم اکبریمنفرد، زندانی سیاسی، پس از بیش از ۱۷ سال حبس بدون حتی یک روز مرخصی، اکنون با وخامت شدید جسمانی مواجه است. بیماریهایی چون آسیب نخاعی، نارسایی کبد و کمکاری تیروئید در شرایطی شدت گرفتهاند که او همچنان از حق درمان محروم است. پزشکان مستقل و حتی معتمد قوه قضاییه، بارها بر ضرورت جراحی فوری تأکید کردهاند، اما مقامات تنها به پیشنهاد توقف دوماهه حکم بسنده کردهاند.
تاریخچه بازداشت مریم اکبریمنفرد
مریم اکبریمنفرد در دیماه سال ۱۳۸۸، پس از اعتراضات عاشورا در ایران، بازداشت شد. او یکی از هزاران شهروندی بود که در آن زمان به دلیل اعتراض به نتایج انتخابات ریاستجمهوری ۲۰۰۹ و سرکوب خشونتآمیز معترضان توسط حکومت، دستگیر شدند. مریم در ابتدا با اتهامات «اقدام علیه امنیت ملی» و «محاربه» روبهرو شد و به زندان اوین منتقل گردید.پس از آن، در دادگاههایی که به سرعت برگزار شد و بسیاری از حقوق دادرسی عادلانه در آن نادیده گرفته شد، مریم به ۱۵ سال زندان محکوم شد. این حکم شامل اتهاماتی چون «نشر اکاذیب» و «تبلیغ علیه نظام» میشد که پس از چندین ماه از زندانی شدن او به آن اضافه شد. مریم اکبریمنفرد در این مدت حتی از حق مرخصی و دیدار با خانوادهاش محروم باو همچنین از سال ۱۳۸۸ تا به امروز، با وجود بیماریهای جدی جسمی و نیاز مبرم به درمان، در شرایط بسیار سخت در زندانهای مختلف از جمله اوین، گوهردشت و قرچک ورامین بهسر میبرد. در این مدت، بارها به زندانهای مختلف تبعید شده است و هیچگاه مرخصی یا آزادی مشروطی به او داده نشده است.در سال ۱۳۹۵، مریم پس از پایان دوره محکومیت ۱۵ ساله خود، مجدداً با اتهامات جدیدی روبهرو شد که اینبار شامل «نشر اکاذیب» و «تبلیغ علیه نظام» بود.
او به دو سال حبس جدید محکوم شد و این بار نیز نتوانست از حق مرخصی یا درمان مناسب استفاده کند. بهطور کلی، مریم اکبریمنفرد تا امروز در زندانهای مختلف بهسر برده و اکنون در آستانه گذراندن هفدهمین سال از محکومیت خود قرار دارد. این بازداشت و ادامه حبس او نه تنها اعتراضات بسیاری از نهادهای حقوق بشری و فعالان اجتماعی را بهدنبال داشته، بلکه وضعیت جسمانی او که از چندین بیماری جدی رنج میبرد، نگرانیهای جدی در مورد حقوق بشر در ایران ایجاد کرده است.
وضعیت جسمانی وخیم
مریم اکبریمنفرد سالهاست که به کمکاری تیروئید مبتلا است. در ابتدا بیماری او به دلیل عدم دسترسی به مراقبتهای پزشکی در زندان تشدید شد. نبود داروهای مورد نیاز و عدم توجه به وضعیت پزشکی او باعث پیشرفت بیماری و ایجاد مشکلات اضافی در سلامتیاش شده است. کمکاری تیروئید میتواند تأثیرات منفی زیادی بر سیستم متابولیسم بدن، سطح انرژی، و سلامت قلب و عروق بگذارد.مریم در زندان به نارسایی کبد دچار شد که دلیل آن به عدم درمان و مراقبت پزشکی به موقع برمیگردد. نارسایی کبد میتواند منجر به مشکلات جدیتری همچون ابتلا به بیماریهای قلبی و کلیوی، مشکلات گوارشی، و حتی خونریزی داخلی شود. این بیماری نیز همچنان در شرایط سخت زندان به بدتر شدن خود ادامه داده است، و تاکنون هیچ درمان جدی برای آن صورت نگرفته است.یکی از بزرگترین نگرانیها در وضعیت جسمانی مریم اکبریمنفرد آسیبهای نخاعی است که به مرور زمان شدیدتر شدهاند. این آسیبها باعث بروز مشکلات جدی در کنترل حرکات بدن، از جمله بیحسی در اندامها و اختلال در حرکت پاها شده است. در مواردی، مریم دچار ضعف شدید در زانو و مشکلاتی نظیر «خالی کردن زانو» (که به معنای از دست دادن قدرت در نگه داشتن زانو است) شده است.
مریم به دلیل آسیبهای نخاعی و مشکلات جدی در ستون فقرات خود، از دردهای شدیدی در ناحیه کمر و زانو رنج میبرد. این دردها، که به دلیل عدم رسیدگی پزشکی تشدید شدهاند، نه تنها بر کیفیت زندگی او اثر منفی گذاشته، بلکه در برخی مواقع باعث ایجاد مشکلات حرکتی و اختلال در تواناییهای روزمرهاش شدهاند.یکی از نکات مهم در وضعیت مریم اکبریمنفرد این است که باوجود تأکید پزشکان، چه از سوی کادر پزشکی مستقل و چه پزشکان معتمد قوه قضاییه، مبنی بر نیاز فوری به جراحی و درمان، هیچ اقدامی جدی برای درمان او صورت نگرفته است. بهعلاوه، مریم به دلیل شرایط غیرانسانی زندان و نبود دسترسی به دارو و درمانهای لازم، وضعیت پزشکیاش در شرایطی بدتر قرار گرفته است.
مطالعه بیشتر : شکنجه و دوری: ۲ سال بیرحمی علیه حمید و فرزانه قرهحسنلو
درخواستهای بینالمللی برای آزادی
سازمانهای حقوق بشری مختلفی مانند عفو بینالملل، دیدبان حقوق بشر و سازمان عفو بینالملل، در سالهای گذشته بارها درخواست آزادی مریم اکبریمنفرد را به دلیل وضعیت وخیم جسمی و شرایط غیرانسانی زندانهای ایران مطرح کردهاند. این سازمانها تأکید کردهاند که مریم اکبریمنفرد تنها به دلیل فعالیتهای سیاسی خود و بدون داشتن هیچ گونه دلیلی موجه قانونی به حبس طولانیمدت محکوم شده است.بسیاری از دیپلماتهای غربی و مقامات بینالمللی، از جمله نمایندگان اتحادیه اروپا و سازمان ملل، با ابراز نگرانی از وضعیت جسمی و حقوق بشری مریم، خواستار آزادی فوری او شدهاند. این فشارها بیشتر بر اساس نگرانی از نقض حقوق بشر و برخورد با زندانیان سیاسی در ایران مطرح شده است.
بسیاری از کشورها از جمله آمریکا و برخی کشورهای اروپایی، خواستار آزادی فوری او برای دریافت درمان پزشکی مناسب شدهاند. در چند سال گذشته، بیانیههای متعددی از سوی نهادهای بینالمللی و سازمانهای مدافع حقوق بشر منتشر شده که در آنها بر لزوم آزادی مریم اکبریمنفرد تأکید شده است. این بیانیهها نه تنها بر وضعیت جسمی بحرانی او، بلکه بر شرایط غیرانسانی زندانهای ایران و نقض حقوق بشر در این کشور نیز اشاره دارند.
بسیاری از نهادهای بینالمللی به دولت ایران فشار آوردهاند تا مریم اکبریمنفرد را به دلیل وضعیت وخیم جسمی و درمانهای پزشکی که نیاز به دریافت آنها دارد، آزاد کند. این درخواستها به ویژه پس از آن مطرح شد که پزشکان مستقل و حتی پزشکان معتمد قوه قضائیه ایران بر ضرورت درمان فوری او تأکید کردند. علیرغم این درخواستها، مقامات ایرانی تاکنون تنها به توقف کوتاهمدت اجرای حکم او پرداختهاند و هیچ اقدامی جدی برای درمان یا آزادی او انجام ندادهاند. باوجود فشارهای گسترده بینالمللی، هنوز هیچ تغییر قابل توجهی در وضعیت مریم اکبریمنفرد در زندانهای ایران مشاهده نمیشود. با این حال، درخواستهای بینالمللی همچنان ادامه دارند و این فشارها میتوانند در آینده نزدیک موجب تغییراتی در وضعیت او شوند.
در نهايت، درخواستهای بینالمللی برای آزادی مریم اکبریمنفرد همچنان ادامه دارد و نهادهای حقوق بشری از مقامات ایرانی میخواهند که شرایط انسانیتری برای او فراهم کنند. این فشارها میتواند در آینده به نتیجه برسد و زمینهساز آزادی و درمان او باشد.