رحمان رسولزاده، کولبر اهل بانه، روز یکشنبه ۲۶ مرداد ۱۴۰۴ در مرز «ههنگهژال» با تیراندازی مستقیم نیروهای هنگمرزی جمهوری اسلامی ایران کشته شد. این خبر که توسط سازمان حقوق بشری هەنگاو منتشر شد، بار دیگر نگاهها را به وضعیت کولبران در کردستان و روند فزاینده خشونت مرزی جلب کرده است. کشتهشدن کولبران در سالهای اخیر نهتنها به مسئلهای امنیتی بلکه به بحرانی اجتماعی و انسانی در مناطق کردنشین ایران بدل شده است.
رحمان رسولزاده؛ قربانی تازه خشونت مرزی
بر اساس گزارش هەنگاو، رحمان رسولزاده بهطور مستقیم با شلیک سلاح نیمهسنگین «دوشکا» هدف قرار گرفت و در دم جان باخت. انتقال پیکر او به بیمارستان صلاحالدین ایوبی شهر بانه تنها تأیید رسمی مرگ وی بود. این حادثه در حالی رخ داد که در ماههای اخیر دهها کولبر دیگر نیز در مرزهای کردستان یا کشته شده یا با جراحات شدید به بیمارستان منتقل شدهاند.
الگوی تکراری؛ خشونت سازمانیافته علیه کولبران
نگاهی به آمار منتشرشده توسط نهادهای حقوق بشری نشان میدهد که کشتهشدن کولبران به یک الگوی تکراری بدل شده است. تنها در ماههای اخیر، چندین مورد تیراندازی مستقیم نیروهای مرزی به کولبران در بانه، سردشت و پیرانشهر گزارش شده است. این خشونتها نشاندهنده برخوردی سازمانیافته است که نهتنها امنیت کولبران بلکه امنیت کل جامعه مرزنشین را تحت تأثیر قرار میدهد. به گفته ناظران، سیاستهای مرزی جمهوری اسلامی ایران عملاً کولبران را در موقعیتی قرار داده که هیچ امکان دفاعی در برابر گلوله ندارند.
پیامدهای اجتماعی و انسانی
کشتهشدن کولبران مانند رحمان رسولزاده، تنها از دستدادن یک نانآور خانواده نیست، بلکه پیامدهای اجتماعی گستردهای بهدنبال دارد. خانوادههای قربانیان در فقر و بحران روانی گرفتار میشوند، و در سطحی کلانتر، بیاعتمادی میان مردم محلی و نهادهای حکومتی افزایش مییابد. بسیاری از فعالان حقوق بشر تأکید میکنند که ادامه این وضعیت به تضعیف انسجام اجتماعی در مناطق کردنشین منجر خواهد شد و خطر مهاجرت اجباری یا گرایش به اقتصاد غیررسمی را تشدید خواهد کرد.