کندی اینترنت ایران بار دیگر به یکی از دغدغه‌های اصلی شهروندان تبدیل شده است. در روزهای اخیر کاربران در سراسر کشور از اختلال، قطعی و کاهش شدید سرعت اینترنت گلایه می‌کنند. در حالی‌که بسیاری از مردم این وضعیت را ناشی از ضعف زیرساخت‌ها و محدودیت‌های حکومتی می‌دانند، رسانه‌های وابسته به سپاه پاسداران مدعی‌اند که پشت این اختلالات، یک جنگ سایبری گسترده علیه ایران جریان دارد.
کندی اینترنت ایران زیر ذره‌بین
در روزهای اخیر، موضوع کندی اینترنت ایران به بحث داغ فضای مجازی و رسانه‌ها تبدیل شده است. بسیاری از شهروندان از اختلال، قطعی و سرعت پایین اینترنت در نقاط مختلف کشور گلایه می‌کنند. این در حالی است که برخی منابع حکومتی دلیل این وضعیت را حملات سایبری عنوان می‌کنند و از «جنگ سایبری گسترده» علیه زیرساخت‌های ارتباطی کشور سخن می‌گویند.
با این وجود، کارشناسان مستقل و کاربران فضای مجازی معتقدند بخش مهمی از مشکلات موجود ناشی از سیاست‌های محدودکننده داخلی، ضعف در توسعه زیرساخت‌ها و فیلترینگ گسترده است. آنها می‌گویند که نمی‌توان تمام ابعاد کندی اینترنت ایران را به عوامل خارجی نسبت داد و باید نگاهی انتقادی به مدیریت داخلی این حوزه داشت.
تردیدها و انتقادات کاربران
در فضای مجازی، بسیاری از کاربران با دیده تردید به روایت رسمی در مورد کندی اینترنت نگاه می‌کنند. آنها معتقدند که ادعای حملات سایبری و جنگ الکترونیکی، بیش از آنکه توضیحی فنی باشد، نوعی بهانه‌تراشی برای محدودیت‌های اعمال‌شده و سرکوب دسترسی آزاد به اطلاعات است. در هفته‌های اخیر، کندی اینترنت ایران نه‌تنها دسترسی کاربران به شبکه‌های اجتماعی و پیام‌رسان‌ها را دشوار کرده، بلکه بسیاری از کسب‌وکارهای آنلاین را نیز دچار مشکل جدی کرده است.
برخی کاربران در توییتر و اینستاگرام نوشته‌اند که هر زمان فضا در کشور به سمت اعتراض یا نارضایتی می‌رود، سرعت اینترنت به‌طرز مشکوکی کاهش می‌یابد. یکی از کاربران توییتر نوشته است: «تا می‌خواهیم صدای اعتراضمان را بلند کنیم، کندی اینترنت ایران شروع می‌شود و هیچ‌کس هم پاسخگو نیست.»
گروه دیگری از کاربران نیز ضعف زیرساخت‌های ارتباطی، نبود سرمایه‌گذاری در این بخش و سیاست‌های محدودکننده را عامل اصلی مشکلات می‌دانند و معتقدند دولت به‌جای شفاف‌سازی یا تلاش برای بهبود کیفیت اینترنت، با تکرار ادعاهای امنیتی سعی در فریب افکار عمومی دارد.
بیشتر بخوانید : وضعیت اینترنت در روزهای جنگی ایران؛ خاموشی در سکوت
واقعیت چیست؟
کارشناسان مستقل و فعالان حوزه فناوری اطلاعات تأکید می‌کنند که هرچند حملات سایبری یک تهدید واقعی برای بسیاری از کشورها از جمله ایران است، اما نمی‌توان این موضوع را تنها عامل مشکلات موجود در شبکه اینترنت کشور دانست. آنها معتقدند بخشی از معضل کندی اینترنت ایران ریشه در ساختار قدیمی و فرسوده زیرساخت‌های ارتباطی دارد که سال‌هاست بدون سرمایه‌گذاری مؤثر باقی مانده است.
از سوی دیگر، سیاست‌های انحصاری شرکت‌های دولتی و وابسته به نهادهای حکومتی بر حوزه اینترنت، باعث شده تا بخش خصوصی و شرکت‌های نوآور نتوانند نقش مؤثری در توسعه و بهبود این فضا ایفا کنند. علاوه بر این، فیلترینگ گسترده و محدودیت‌های اعمال‌شده بر بسیاری از سرویس‌ها و پلتفرم‌های بین‌المللی، خود یکی دیگر از دلایل مهم کندی اینترنت ایران است که زندگی روزمره شهروندان و حتی فعالیت‌های اقتصادی و آموزشی را با مشکل جدی روبه‌رو کرده است.