در حالی که کارگران ساختمانی از زحمتکشان اصلی کشور به شمار میروند، بیش از ۵۰۰ هزار نفر از آنها در ایران از دسترسی به بیمه اجتماعی محروم هستند. این وضعیت، که به گفته فعالان کارگری چیزی کمتر از یک فاجعه اجتماعی نیست، بار دیگر مسأله تبعیض و بیعدالتی در تخصیص منابع بیمهای برای این گروه از کارگران را به میان آورده است. قطع بیمه این تعداد از کارگران، نه تنها مشکلات اقتصادی آنها را تشدید میکند بلکه بر وضعیت اجتماعی و روانی خانوادههای آنها نیز تأثیرات منفی دارد.
بیش از ۵۰۰ هزار کارگر ساختمانی در ایران
به گفته داود کشوری، بیش از ۵۰۰ هزار کارگر ساختمانی در ایران از حق بیمه محروم هستند. این وضعیت به رغم تخصیص منابع بیمه از سهم پروانههای ساختمانی و ضریب پیمانهای ساختمانی، همچنان به صورت جدی ادامه دارد. طبق قانون، منابعی که باید برای بیمه کارگران ساختمانی تخصیص یابد، به درستی صرف این کارگران نمیشود. کشوری این وضعیت را به یک فاجعه اجتماعی تشبیه کرده است.
کشوری در ادامه گفت که توزیع ۴ تا ۵ هزار سهمیه بیمه برای ۵۰۰ هزار کارگر ساختمانی در ايران به معنای واقعی یک توهین به این کارگران است. او بیان کرد که بسیاری از این کارگران باید سالها در صف بیمه بمانند تا بتوانند از حداقلهای بیمه اجتماعی بهرهمند شوند. این مشکلات، در کنار ضعفهای مدیریتی و بیتوجهی مسئولان، نشانهای از سوءمدیریت در زمینه رفاه کارگران است.
عدم تخصیص بیمه توسط سازمان تأمین اجتماعی
یکی از نکات مهم در این بحران، اجتناب سازمان تأمین اجتماعی از تخصیص بیمه به کارگران ساختمانی در ايران است. کشوری اشاره کرد که طبق اصلاحیه اخیر ماده پنج بیمه کارگران ساختمانی، سهم بیمه از پروانههای ساختمانی افزایش یافته است، اما این افزایش سهم در عمل تأثیری در پوشش بیمه کارگران نداشته است. این مسئله باعث اعتراضات گسترده در میان کارگران و فعالان کارگری شده است.
پژمان جوزی، رئیس انجمن صنعت ساختمان ایران، نیز پیشتر اعلام کرد که بیش از ۹۷ درصد از کارگران ساختمانی به دلیل نداشتن کارت مهارت، از پوشش بیمهای محروم هستند. این مشکل در حالی ادامه دارد که تعداد کارگران ساختمانی فعال در کشور به بیش از یک میلیون و ۶۰۰ هزار نفر میرسد، اما تنها تعداد محدودی از آنها موفق به دریافت کارت مهارت شدهاند.
فعالان کارگری در ایران بارها به تبعیضها و بیعدالتیها در سیستم بیمه کارگران ساختمانی اعتراض کردهاند. به گفته کشوری، این تبعیضها در نتیجه بیتوجهی به حقوق کارگران و عدم اراده برای اجرای عدالت در زمینه بیمه و تأمین اجتماعی است. کارگران به دلیل شرایط نامساعد کاری، مشکلات اقتصادی و فیزیکی ناشی از شغل خود، بیش از هر گروه دیگری نیازمند بیمه و حمایتهای اجتماعی هستند
.نتیجه
وضعیت بیمه کارگران ساختمانی در ایران به یکی از بزرگترین بحرانهای اجتماعی تبدیل شده است. بیش از ۵۰۰ هزار کارگر ساختمانی از حق بیمه محروماند و مشکلات آنها همچنان بدون پاسخ مناسب باقیمانده است. مسئولان باید به این مسئله توجه جدی داشته باشند و از طریق تخصیص منابع بیمه به درستی، شرایط زندگی و کار این گروه از کارگران را بهبود بخشند. همچنین، نیاز است که راهکارهای عملی برای رفع تبعیض و بیعدالتی در سیستم تأمین اجتماعی کشور اجرا شود.