بازداشت شهروندان بلوچ در زاهدان و تفتان توسط نیروهای اداره اطلاعات، بار دیگر توجه‌ها را به نقض گسترده حقوق بشر در سیستان و بلوچستان جلب کرده است. در این رویداد، چهار شهروند به نام‌های احمد گله‌بچه، عبدالواحد پیردادی ریگی، یونس دلاوری و رحمت‌الله آرامون بدون حکم قضایی و با توسل به خشونت بازداشت و به مکان نامعلومی منتقل شدند. این روند تکراری بازداشت‌های خودسرانه نگرانی‌های جدی درباره امنیت جانی و حقوق اساسی بلوچ‌ها ایجاد کرده است.
بازداشت شهروندان بلوچ و روایت خانواده‌ها
بازداشت شهروندان بلوچ در هفته‌های اخیر به یکی از نگرانی‌های اصلی فعالان حقوق بشر تبدیل شده است. در مورد اخیر، چهار نفر از جمله احمد گله‌بچه و سه کارگر معدن طلای تفتان با خشونت توسط نیروهای امنیتی دستگیر شدند. خانواده‌های این افراد می‌گویند که مأموران اداره اطلاعات بدون ارائه هیچ حکم قضایی اقدام به یورش کرده و پس از ضرب‌وشتم، عزیزانشان را با خود برده‌اند. این وضعیت نه تنها قانون را زیر سؤال می‌برد بلکه اعتماد عمومی به نهادهای حکومتی را به شدت تضعیف کرده است.
در سوی دیگر، بازداشت شهروندان بلوچ پیامدهای اجتماعی و روانی گسترده‌ای دارد. بسیاری از خانواده‌ها در شرایط بلاتکلیفی به سر می‌برند و هیچ نهادی پاسخ‌گو نیست. علاوه بر فشار روحی، نبود نان‌آور در خانواده‌ها بحران اقتصادی نیز به همراه دارد. فعالان مدنی هشدار می‌دهند که ادامه چنین روندی، جامعه بلوچ را بیش از پیش به حاشیه می‌راند و چرخه تبعیض و سرکوب را تقویت می‌کند.
الگوی تکراری در سیستان و بلوچستان
در سال‌های اخیر، بازداشت شهروندان بلوچ در سیستان و بلوچستان به یک رویه تکراری و ساختاری تبدیل شده است. گزارش‌های متعددی از شهرهای زاهدان، ایرانشهر، خاش و چابهار نشان می‌دهد که نیروهای امنیتی بارها بدون حکم قضایی اقدام به بازداشت افراد کرده و آن‌ها را به مکان‌های نامعلوم منتقل کرده‌اند. این روند نه تنها نقض آشکار حقوق شهروندی است بلکه باعث بی‌اعتمادی عمیق در میان جامعه بلوچ نسبت به نهادهای حکومتی شده است.
بازداشت شهروندان بلوچ همواره با خشونت، ضرب‌وشتم و ایجاد فضای رعب و وحشت همراه بوده است. بسیاری از خانواده‌ها پس از دستگیری عزیزانشان هفته‌ها و حتی ماه‌ها در بی‌خبری به سر می‌برند. فعالان حقوق بشر معتقدند این سیاست سرکوب‌گرایانه با هدف مهار هرگونه اعتراض اجتماعی و سیاسی در منطقه دنبال می‌شود و در عمل، توسعه و ثبات سیستان و بلوچستان را به شدت تحت تأثیر قرار داده است.
پیامدهای انسانی و اجتماعی
بی‌خبری از سرنوشت بازداشت‌شدگان، فشار روحی و روانی شدیدی بر خانواده‌ها وارد می‌کند. در برخی موارد، بازداشت‌های خودسرانه به اخراج از محل کار، قطع درآمد و بحران‌های اقتصادی خانواده‌ها منجر می‌شود. علاوه بر این، فضای بی‌اعتمادی و ترس در جامعه محلی، مانعی جدی بر سر راه مشارکت اجتماعی و توسعه پایدار منطقه است.