سوءتغذیه کودکان در ایران به یک بحران نگران‌کننده تبدیل شده است. در مدارس روستایی و عشایری، بسیاری از دانش‌آموزان بدون صبحانه و با شکم خالی به مدرسه می‌روند. نتیجه آن ضعف جسمانی، افت تحصیلی و حتی غش کردن در صف‌های صبحگاهی است.
پیامدهای سوءتغذیه کودکان بر یادگیری
تحقیقات میدانی نشان می‌دهد که سوءتغذیه کودکان تنها به ضعف جسمی محدود نمی‌شود، بلکه به‌طور مستقیم بر توانایی‌های ذهنی آنان نیز اثر می‌گذارد. کودکانی که با شکم خالی وارد کلاس می‌شوند، دچار کاهش تمرکز، کندی در یادگیری و ضعف در مشارکت در فعالیت‌های آموزشی می‌شوند. این مشکلات در نهایت منجر به افت تحصیلی و کاهش انگیزه آن‌ها برای ادامه درس خواهد شد.
علاوه بر این، متخصصان تأکید می‌کنند که سوءتغذیه کودکان موجب افزایش غیبت‌های مدرسه‌ای نیز می‌شود، زیرا ضعف عمومی بدن، بیماری‌های ناشی از کمبود مواد مغذی و حتی غش کردن در مدرسه باعث می‌شود بسیاری از آن‌ها نتوانند به‌طور منظم در کلاس حضور یابند. در نتیجه، شکاف آموزشی میان این کودکان و هم‌کلاسی‌هایشان بیشتر شده و آینده تحصیلی آن‌ها به شدت در معرض خطر قرار می‌گیرد.
وضعیت بحرانی دانش‌آموزان روستایی
در بسیاری از مناطق محروم ایران، دانش‌آموزان روستایی ناچارند صبح زود از خواب بیدار شوند و مسافت‌های طولانی را برای رسیدن به مدرسه طی کنند. آن‌ها اغلب بدون صبحانه یا تنها با تکه‌ای نان خشک و کمی کشک راهی مدرسه می‌شوند. این شرایط به‌طور مستقیم با سوءتغذیه کودکان در این مناطق پیوند خورده است؛ به‌گونه‌ای که ضعف جسمانی و بی‌حالی در میان دانش‌آموزان به مسئله‌ای رایج تبدیل شده و حتی گاهی به غش کردن در صف مدرسه می‌انجامد. این وضعیت دلخراش نه‌تنها سلامت جسمی بلکه توان ذهنی و یادگیری کودکان را نیز به‌شدت تحت تأثیر قرار داده است.
ادامه این روند سبب شده است که معلمان و مدیران مدارس در مناطق روستایی با چالش‌های جدی روبه‌رو شوند. بسیاری از آن‌ها می‌گویند وقتی کودک انرژی کافی برای حضور در کلاس ندارد، نمی‌تواند از آموزش بهره ببرد و همین امر موجب افت تحصیلی گسترده می‌شود. کارشناسان اجتماعی نیز هشدار می‌دهند که سوءتغذیه کودکان در مدارس روستایی یک بحران خاموش است که در صورت بی‌توجهی، آینده تحصیلی و حتی سلامت نسل بعدی را تهدید خواهد کرد.
استان‌های محروم و آسیب‌پذیر
استان‌هایی مانند سیستان و بلوچستان، خوزستان، ایلام و کرمانشاه سال‌هاست با مشکلات جدی معیشتی و کمبود امکانات بهداشتی و آموزشی دست‌وپنجه نرم می‌کنند. در بسیاری از روستاهای این مناطق، خانواده‌ها حتی توانایی تأمین وعده‌های غذایی ساده برای فرزندانشان را ندارند و همین مسئله باعث شده بسیاری از دانش‌آموزان بدون انرژی کافی راهی مدرسه شوند. شرایط نامناسب اقتصادی، بیکاری گسترده و وابستگی خانواده‌ها به مشاغل فصلی، بحران معیشتی را عمیق‌تر کرده است.
کارشناسان اجتماعی هشدار می‌دهند که ادامه چنین وضعیتی زمینه‌ساز گسترش چرخه فقر در این مناطق خواهد بود. کمبود منابع غذایی سالم و دسترسی محدود به پروتئین و لبنیات، تأثیر مستقیمی بر رشد جسمی و ذهنی کودکان دارد. در این میان، سوءتغذیه کودکان به یکی از جدی‌ترین معضلات استان‌های محروم تبدیل شده است؛ معضلی که نه تنها امروز، بلکه آینده تحصیلی و کیفیت زندگی نسل آینده را تهدید می‌کند.