اعدام محمدرضا شیهکی، جوان ۲۵ ساله بلوچ که در هنگام وقوع جرم تنها ۱۶ سال داشت، موجی از واکنشهای انتقادی نسبت به نقض حقوق کودکان و استمرار سیاستهای سختگیرانه قضایی در ایران به همراه داشته است. این رویداد بار دیگر نگاهها را به مسئله اعدام کودکمجرمان در جمهوری اسلامی و پیامدهای سنگین آن جلب کرده است.
اعدام محمدرضا شیهکی
اعدام محمدرضا شیهکی در زندان مرکزی ایرانشهر بار دیگر توجه افکار عمومی را به موضوع اعدام کودکمجرمان جلب کرد. او متولد روستای مسجدابوالفضل در بخش بزمان شهرستان ایرانشهر بود و در شانزدهسالگی به اتهام “قتل عمد” در جریان یک نزاع خانوادگی بازداشت شد. پس از سالها بلاتکلیفی در زندان، سرانجام دستگاه قضایی جمهوری اسلامی حکم مرگ او را صادر و اجرا کرد.
این جوان بلوچ که در زمان دستگیری هنوز به سن قانونی نرسیده بود، طی نه سال گذشته در شرایط دشوار زندانهای ایرانشهر روزگار گذراند و بارها خانوادهاش نسبت به بیعدالتی در روند دادرسی پروندهاش اعتراض کردند. اجرای حکم او نه تنها با واکنشهای تند فعالان حقوق بشر روبهرو شد، بلکه بار دیگر این پرسش اساسی را مطرح کرد که چرا نظام قضایی ایران همچنان در برابر تعهدات بینالمللی خود بیتوجه است و جان نوجوانان را در برابر طناب دار قرار میدهد.
ادامه: بازداشت دانشآموزان در ايران؛ آموزش در چنگال سرکوب سیستماتیک
تعهدات بینالمللی و نقض آنها
ایران از امضاکنندگان “کنوانسیون حقوق کودک” سازمان ملل است که صراحتاً اعدام افراد زیر ۱۸ سال را ممنوع میداند. با وجود این تعهد، اعدام کودکمجرمان در زندانهای جمهوری اسلامی همچنان ادامه دارد و فاصله عمیق میان قوانین بینالمللی و رویههای داخلی کشور را آشکار میسازد.
پرونده اعدام محمدرضا شیهکی بار دیگر نشان داد که مسئله اعدام کودکمجرمان در ایران یک بحران حقوق بشری جدی است. استمرار این روند، همراه با سکوت رسانههای داخلی و بیتوجهی به قوانین بینالمللی، تصویری تاریک از وضعیت حقوق بشر در ایران به نمایش میگذارد.