جوجه‌تیغی در ایران یکی از حیوانات کوچک و جذاب حیات‌وحش به‌شمار می‌رود که در مناطق مختلف کشور مشاهده می‌شود. این پستاندار شب‌زی با خارهای خاص خود نقش مهمی در تعادل اکوسیستم ایفا می‌کند و به کنترل جمعیت حشرات و آفات کمک می‌نماید. در ایران، گونه‌های مختلفی از جوجه‌تیغی در دشت‌ها، جنگل‌ها و حتی حاشیه شهرها زندگی می‌کنند و حضورشان نشان‌دهنده سلامت محیط‌زیست است.
تنوع زیستی و زیستگاه‌های جوجه‌تیغی در ایران
جوجه‌تیغی در ایران بخشی از اکوسیستم‌های متنوع این سرزمین است و در مناطق مختلفی از جنگل‌های شمالی تا دشت‌های مرکزی و حتی حاشیه‌های کویر مشاهده می‌شود. این حیوان شب‌زی و کم‌خطر، نقش مهمی در کنترل جمعیت حشرات و موجودات کوچک دارد و به همین دلیل حضور آن برای تعادل طبیعی محیط‌زیست بسیار ارزشمند است. تنوع اقلیمی ایران باعث شده که جوجه‌تیغی در ایران بتواند خود را با شرایط متفاوت از جنگل‌های مرطوب گرفته تا بیابان‌های خشک تطبیق دهد.
با وجود این اهمیت، زیستگاه‌های جوجه‌تیغی در سال‌های اخیر به دلیل گسترش شهرنشینی، تخریب محیط‌زیست و استفاده بی‌رویه از سموم شیمیایی با تهدیدهای جدی روبه‌رو شده است. کاهش منابع غذایی و خطرات جاده‌ای نیز از دیگر عواملی هستند که بقای این گونه را به خطر می‌اندازند. آگاهی‌بخشی عمومی و اجرای طرح‌های حفاظت محیطی می‌تواند به حفظ جمعیت جوجه‌تیغی کمک کرده و مانع از کاهش تنوع زیستی در ایران شود.
تهدیدها و چالش‌های حفاظت
جوجه‌تیغی در ایران با وجود سازگاری نسبی با شرایط گوناگون محیطی، با تهدیدهای جدی مواجه است. نابودی زیستگاه‌ها به دلیل توسعه شهری و کشاورزی، کاهش منابع غذایی و افزایش تردد خودروها در جاده‌ها از عوامل اصلی کاهش جمعیت این گونه محسوب می‌شوند. علاوه بر این، استفاده گسترده از سموم شیمیایی در مزارع نیز زندگی جوجه‌تیغی‌ها را به شدت تهدید می‌کند و چرخه طبیعی تغذیه آن‌ها را مختل می‌سازد.
از سوی دیگر، آگاهی عمومی نسبت به اهمیت جوجه‌تیغی در ایران هنوز کافی نیست و این مسأله باعث می‌شود اقدامات حفاظتی مؤثر کمتر مورد توجه قرار گیرد. برای حفظ تعادل زیست‌محیطی، نیاز است برنامه‌های آموزشی و پروژه‌های حفاظتی در سطح ملی و محلی اجرا شوند تا مردم و نهادهای مسئول نقش خود را در حفاظت از این گونه ارزشمند به‌درستی ایفا کنند.