ایران سرزمینی است که در لابهلای تاریخ چند هزار سالهاش، آداب و باورهایی نهفته است که گاهی خیالانگیزتر از افسانه به نظر میرسند. مردمان ايراني، برای پاسداشت زندگی، آیینهایی شگفتانگیز خلق کردهاند؛ آیینهایی که هر کدام، پنجرهای تازه به روح و اندیشه نیاکان ما میگشایند.
این گزارش عجیب ترین و جالب ترین آداب و رسوم ایران باستان را ارائه خواهد کرد.
جشن سده.. آتش برای شجاعت و پاکی
از رازهای پنهان آیینهای ایران باستان ، جشن سده، یادگار روزگاری دور، با روشن کردن آتشهای عظیم برگزار میشد. مردم باور داشتند که آتش میتواند بیماری و پلیدی را بسوزاند. برخی حتی جسورانه به شعلهها نزدیک میشدند یا از کنار آن عبور میکردند. این آیین نشان میدهد که آتش برای ایرانیان تنها یک عنصر طبیعی نبود؛ نمادی از قدرت، زندگی و پاکی در برابر تاریکی بود.
آبپاشی نوروزی.. نبردی برای شروعی پاک
در نوروز، آب نه فقط وسیله بازی، بلکه ابزار پالایش روح بود. مردم ايراني آغاز سال نو، بر یکدیگر آب میپاشیدند تا از گناهها و انرژیهای منفی پاک شوند. این رسم نشان میدهد که شادی و پاکی در آغاز هر سال نو، در فرهنگ ایرانی در کنار هم معنا پیدا میکردند.
شانهزدن نوزاد با گیاهان خوشبو
یکی از رسوم مهربانانه و نمادین ایران باستان، شانهزدن موهای نوزاد با گیاهان معطر بود. از گلها و ریشههای طبیعی برای محافظت از کودک در برابر بدیها استفاده میشد و باور داشتند که این کار انرژیهای مثبت را به او هدیه میدهد. بدین ترتیب، طبیعت تنها منبع غذا نبود، بلکه حامی روح و جسم انسان نیز محسوب میشد.
شب یلدا.. محافظت از خانه با نور و راز
یلدا، بلندترین شب سال، با هراس از تاریکی و باور به نیروهای مرموز همراه بود. برای دور نگه داشتن بدیها، شمعها در جایگاههای خاص روشن میشد و آجیلها و میوهها به شکل نمادین چیده میشدند تا انرژی خیر را جذب کنند. این آیین، ترکیبی از جشن، محافظت و جادو در شاهکار بلندترین شب سال بود.
جادوی “عروسکهای خاکی” در کشاورزی
برای باروری بهتر زمین، عروسکهایی از خاک به شکل انسان یا حیوان ساخته میشد و در دل خاک دفن میکردند. این عروسکها قرار بود نماینده زندگی و رشد باشند و بر محصول سال اثر بگذارند. کشاورزی در ایران باستان، فقط تلاش فیزیکی نبود؛ آیینی میان هنر، ایمان و خاک.
خوابیدن در گودال.. درمان با زمین
در برخی مناطق ایران، گودالهایی کوچک به عنوان «پناهگاه درمانی» شناخته میشدند. مردم برای دقایقی در این گودالها میخوابیدند تا بیماریها و انرژیهای منفی از بدنشان خارج شود. پیوند انسان با زمین در این آیین چنان عمیق بود که خاک را نیرویی برای پاکسازی روح و بدن میدانستند.
احترام به طبیعت.. زندگی همراه با نیروهای پنهان
این رسوم نشان میدهند که ایرانیان باستان، زندگی را در پرتو احترام به طبیعت معنا میکردند. آتش، آب، خاک و گیاهان برای آنها تنها عناصر طبیعی نبودند؛ نمادهایی بودند از نیروهای پنهانی که زندگی را میساختند، محافظت میکردند و شادی میبخشیدند.