بازداشت جوهر هرکی، کوهنورد و فعال زیست‌محیطی و فرهنگی اهل اشنویە، بار دیگر نگرانی‌ها درباره محدودیت فعالیت‌های مدنی و وضعیت حقوق بشر در ایران را برجسته کرده است. این فعال فرهنگی کُرد که سال‌ها برای حفاظت از محیط زیست و ترویج زبان کُردی تلاش کرده، پس از احضار به شعبه اجرای احکام دادگاه، جهت سپری کردن حکم ۱۰ ماه حبس خود به زندان منتقل شد.
بازداشت جوهر هرکی
بازداشت جوهر هرکی، کوهنورد و فعال زیست‌محیطی و فرهنگی اهل اشنویە، بار دیگر نگرانی‌ها درباره محدودیت‌های فعالیت‌های مدنی و فشارهای امنیتی در ایران را برجسته کرده است. این فعال کُرد، که سال‌ها برای حفاظت از محیط زیست و توسعه زبان کُردی تلاش کرده، پیش‌تر نیز بارها توسط نهادهای امنیتی احضار و مورد بازجویی قرار گرفته بود. بازداشت جوهر هرکی نشان می‌دهد که فعالیت‌های محیط زیستی و فرهنگی هنوز هم با موانع جدی و محدودیت‌های قانونی مواجه هستند و تحمل چنین فشارهایی، شجاعت و پایبندی فعالان به اهداف انسانی و فرهنگی‌شان را می‌طلبد.
تداوم بازداشت‌ها و احکام قضایی علیه فعالان محیط زیست و فرهنگی، پیامدهای اجتماعی گسترده‌ای دارد. محدود کردن فعالیت‌های فرهنگی و آموزشی نه تنها فرصت‌های توسعه جامعه را کاهش می‌دهد، بلکه اعتماد عمومی به نهادهای قضایی و دولتی را نیز کاهش داده و نگرانی‌ها درباره آزادی بیان و حقوق مدنی را تشدید می‌کند. بازداشت جوهر هرکی نمونه‌ای بارز از این فشارهاست و توجه سازمان‌های حقوق بشری داخلی و بین‌المللی را بیش از پیش به خود جلب کرده است.
سابقه فشارها و محدودیت‌ها
فعالیت‌های جوهر هرکی و دیگر فعالان محیط زیست و فرهنگی در ایران با سابقه طولانی از فشارها و محدودیت‌ها مواجه بوده است. پیش از بازداشت اخیر، او بارها توسط نهادهای امنیتی احضار شده و مورد بازجویی قرار گرفته بود. محدودیت‌های قانونی، تهدیدهای امنیتی و فشارهای روانی، بخش جدایی‌ناپذیری از تجربه فعالان مدنی در مناطق کردنشین ایران است. این فشارها نه تنها زندگی شخصی فعالان را تحت تأثیر قرار می‌دهد، بلکه جریان آموزش زبان کردی و پروژه‌های محیط زیستی را نیز با چالش‌های جدی روبه‌رو می‌سازد.
برخی از تحلیلگران معتقدند که استمرار این محدودیت‌ها، نشان‌دهنده سیاست‌های کلان نهادهای امنیتی و قضایی برای کنترل فعالیت‌های مدنی است. بازداشت‌های مکرر فعالان محیط زیست و فرهنگی، علاوه بر ایجاد ترس و بازدارندگی، تصویر نگران‌کننده‌ای از وضعیت حقوق بشر در ایران ارائه می‌کند و ضرورت حمایت بین‌المللی و نظارت مستمر بر شرایط فعالان را بیش از پیش روشن می‌سازد.