فیلم بیداد هنوز در جشنوارههای جهانی روی پرده نرفته، اما سازندگانش در ایران با محکومیتهای قضایی روبهرو شدهاند. سهیل بیرقی و تعدادی از عوامل این فیلم به اتهاماتی چون تبلیغ علیه نظام، تشویق به فساد و تهیه محتوای مبتذل به زندان و جریمه نقدی محکوم شدهاند.
محکومیت عوامل فیلم بیداد
در ادامه سرکوب سیستماتیک سینمای مستقل ایران، دادگاه انقلاب تهران احکام سنگینی را برای عوامل فیلم بیداد صادر کرده است. بر اساس حکمی که سهیل بیرقی، کارگردان این فیلم، در صفحه اینستاگرام خود منتشر کرده، او و تعدادی از بازیگران و عوامل پشتصحنه به اتهاماتی چون «تشویق مردم به فساد»، «تبلیغ علیه نظام» و «تهیه محتوای مبتذل» محکوم شدهاند. سهیل بیرقی، بهعنوان متهم ردیف اول، مجموعاً به چهار سال و سه ماه زندان محکوم شده که البته این مجازات با پرداخت جزای نقدی جایگزین شده است.
همچنین اجرای حکم زندان برای سایر عوامل فیلم بیداد نیز فعلاً معلق است. این فیلم که بدون رعایت حجاب اجباری ساخته شده و به محدودیتهای زنان در عرصه موسیقی و هنر میپردازد، قرار است در جشنواره بینالمللی کارلوویواری جمهوری چک به نمایش درآید؛ موضوعی که به نگرانیهای امنیتی برای عوامل فیلم دامن زده است.
سینمای زیرزمینی ایران؛ نبرد هنر با سرکوب
دور از نگاه رسانههای رسمی و زیر سایه سنگین سانسور، در ایران جریانی از سینمای مستقل و غیررسمی موسوم به «سینمای زیرزمینی» فعال است؛ جایی که هنرمندان مستقل تلاش میکنند علیرغم فشارها، واقعیتهای جامعه را بازتاب دهند. در این میان، فیلم بیداد جنجال زیادی برانگیخته است؛ نه فقط به دلیل محتوای انتقادی آن، بلکه به این خاطر که بدون رعایت دستورات سختگیرانه مربوط به حجاب زنان ساخته شده است.
این فیلم که موضوع تبعیض و محدودیتهای اعمالشده بر زنان و ممنوعیت فعالیتهای هنری آزاد را روایت میکند، مستقیماً هدف برخورد نهادهای امنیتی و قضایی قرار گرفته است. مهدی بیرقی، کارگردان این اثر، و چند نفر از عوامل فیلم با احکام قضایی سنگینی مواجه شدهاند. با این حال، فیلم بیداد قرار است در جشنواره بینالمللی کارلوویواری در جمهوری چک به نمایش درآید؛ اقدامی که بار دیگر ثابت میکند صدای سینمای مستقل ایران، حتی اگر در داخل سرکوب شود، در صحنههای جهانی خاموش نخواهد ماند.
بیشتر بخوانید : ممنوعیت آواز زنان در ایران؛ بیداد در کارلوویواری
نتیجهگیری
پرونده محکومیت عوامل فیلم بیداد تنها یک حکم قضایی علیه یک اثر سینمایی نیست؛ این ماجرا بازتاب روشنی از سیاست سرکوب سازمانیافتهای است که جمهوری اسلامی ایران نهتنها در حوزه سیاست و رسانه، بلکه در عرصه فرهنگ و هنر نیز اعمال میکند.
در سالهای اخیر، بارها شاهد بودهایم که هنرمندان مستقل، فیلمسازان، نویسندگان و فعالان فرهنگی، تنها به دلیل روایت واقعیتهای تلخ جامعه ایران، تحت فشار و تهدید قرار گرفتهاند. توقیف فیلمها، ممنوعیت نمایش، ممنوعالکاری، بازداشت و صدور احکام سنگین، همگی ابزارهای آشنای حکومت برای خاموش کردن صدای هنر مستقل است.
فیلم بیداد و برخوردی که با سازندگان آن صورت گرفته، نمونهای از همین واقعیت است. اثری که فارغ از قواعد سختگیرانه حاکمیتی تولید شد و داستانی را روایت کرد که حکومت نمیخواهد شنیده شود؛ روایت محدودیتهای زنان، سرکوب موسیقی و هنر، و بازتاب واقعیتهایی که سانسور حکومتی تلاش دارد پنهان بمانند.