میرزا قاسمی یکی از مشهورترین غذاهای شمال ایران است که با بادمجان دودی، گوجه‌فرنگی تازه، سیر و تخم‌مرغ تهیه می‌شود. این غذای سنتی نه‌تنها در گیلان و مازندران محبوبیت دارد، بلکه امروز در سراسر ایران و حتی در رستوران‌های بین‌المللی نیز به عنوان یکی از نمادهای آشپزی ایرانی شناخته می‌شود.
تاریخچه و خاستگاه میرزا قاسمی
میرزا قاسمی غذایی است که ریشه در استان گیلان دارد؛ استانی سرسبز در شمال ایران که به تنوع خوراکی‌های محلی و استفاده گسترده از سبزیجات و بادمجان معروف است. گفته می‌شود این غذا در دوران قاجار توسط فردی به نام «قاسم میرزا» ابداع شد و به همین دلیل نام او بر این خوراکی ماندگار شد. میرزا قاسمی ابتدا فقط در خانه‌های گیلانی‌ها پخته می‌شد، اما به مرور زمان راه خود را به منوی رستوران‌های تهران و شهرهای بزرگ باز کرد.
اصلی‌ترین ماده در میرزا قاسمی بادمجان کبابی یا دودی است. بادمجان‌ها پس از کباب شدن روی آتش یا شعله گاز، طعم خاصی به غذا می‌دهند که آن را از بسیاری از خوراک‌های مشابه متمایز می‌کند. گوجه‌فرنگی تازه و رنده‌شده، سیر فراوان و تخم‌مرغ نیز اجزای اصلی دیگر این غذا هستند. ترکیب این مواد ساده با ادویه‌های بومی و کمی روغن محلی، معجونی خوش‌طعم و سبک به وجود می‌آورد که هم به‌عنوان غذای اصلی و هم پیش‌غذا سرو می‌شود.
شیوه پخت سنتی
روش سنتی پخت میرزا قاسمی بسیار ساده اما نیازمند صبر است. ابتدا بادمجان‌ها روی آتش کباب می‌شوند تا پوست آن‌ها کاملاً سیاه شود. سپس گوشت نرم بادمجان جدا و له می‌شود. در مرحله بعد، سیر تازه خردشده در روغن سرخ شده و بادمجان له‌شده به آن اضافه می‌گردد. گوجه‌فرنگی رنده‌شده در ادامه وارد ترکیب می‌شود و پس از تبخیر آب اضافی، تخم‌مرغ‌ها درون مواد شکسته و مخلوط می‌شوند. این ترکیب باید به اندازه‌ای سرخ شود که طعم مواد به خوبی در هم آمیخته و غلظت مناسبی پیدا کند.
این غذا امروز نه‌تنها یک وعده خانگی ساده بلکه بخشی از هویت آشپزی ایرانی محسوب می‌شود. در مهمانی‌های گیلانی، میرزا قاسمی معمولاً همراه با نان محلی یا برنج کته سرو می‌شود و جایگاه ویژه‌ای دارد. بسیاری از گردشگران خارجی که به شمال ایران سفر می‌کنند، اولین تجربه‌شان از غذاهای ایرانی همین خوراک ساده و خوش‌طعم است. همین موضوع باعث شده که میرزا قاسمی در سال‌های اخیر در رستوران‌های ایرانی خارج از کشور نیز محبوبیت ویژه‌ای پیدا کند.