بازداشت دانش‌آموزان در ایران به‌عنوان یک بحران جدی آموزشی و اجتماعی مطرح است. طی ماه‌های اخیر، ده‌ها کودک و نوجوان زیر ۱۸ سال، به‌ویژه از اقلیت‌های کورد و بلوچ، توسط نهادهای امنیتی بازداشت شده‌اند و این روند تهدیدی مستقیم برای حق بنیادین آموزش و پرورش آن‌ها محسوب می‌شود. این بازداشت‌ها نه تنها آینده تحصیلی کودکان را تحت تأثیر قرار می‌دهد، بلکه پیامدهای بلندمدت اجتماعی و روانی برای خانواده‌ها و جوامع محلی ایجاد می‌کند.
بازداشت دانش‌آموزان در ایران
بازداشت دانش‌آموزان در ایران طی ۹ ماه گذشته به یک بحران جدی تبدیل شده است. براساس گزارش سازمان هه‌نگاو، دست‌کم ۳۸ دانش‌آموز زیر ۱۸ سال در شهرهای مختلف ایران بازداشت شده‌اند. تقریباً ۵۲٪ این دانش‌آموزان کورد، ۳۴٫۵٪ بلوچ، ۱۰٫۵٪ لُر و ۲٫۵٪ عرب بوده‌اند. بازداشت دانش‌آموزان در ایران شامل شهرهایی مانند زاهدان، کامیاران، سنندج، ارومیه، دهدشت و آبادان بوده و سن این دانش‌آموزان بین ۱۰ تا ۱۷ سال متغیر است.
این بازداشت‌ها نه تنها حق تحصیل کودکان را محدود می‌کند، بلکه پیامدهای روانی و اجتماعی شدیدی برای آن‌ها و خانواده‌هایشان ایجاد می‌کند. بازداشت دانش‌آموزان در ایران به ویژه در میان اقلیت‌های ملی-اتنیکی، همزمان با آغاز سال تحصیلی جدید و سومین سالگرد جنبش «ژن، ژیان، ئازادی»، نشان‌دهنده سیاست سرکوب سیستماتیک و سازمان‌یافته است که هدف آن جلوگیری از دسترسی کودکان به آموزش و ایجاد فشار مضاعف بر خانواده‌ها و معلمان است.
آینده تحصیلی کودکان در خطر
بازداشت دانش‌آموزان در ایران به یک بحران جدی تبدیل شده است که آینده تحصیلی و اجتماعی هزاران کودک و نوجوان را تهدید می‌کند. فشارهای امنیتی و محدودیت‌های آموزشی به ویژه در مناطق محروم و میان اقلیت‌های ملی-اتنیکی، فرصت دسترسی به تحصیل را به شدت محدود کرده و پیامدهای بلندمدتی برای دانش‌آموزان دارد.
زاهدان، کامیاران، سنندج، ارومیه، دهدشت و آبادان بوده و سن آنان بین ۱۰ تا ۱۷ سال متغیر است. از جمله اسامی بازداشت‌شدگان می‌توان به امیر بلوچ (۱۷ ساله، زاهدان)، خالد کاشانی (۱۷ ساله، زاهدان)، اوراز زمانی (۱۷ ساله، کامیاران)، احسان حمزه‌زاده (۱۷ ساله، بوکان)، امیرحسین جعفری (۱۷ ساله، دهدشت) و محمد عسچراوی (۱۶ ساله، آبادان) اشاره کرد.
درخواست بین‌المللی
بازداشت دانش‌آموزان در ایران موضوعی است که توجه جهانیان را جلب کرده و به یک نگرانی جدی برای حقوق بشر تبدیل شده است. سازمان هه‌نگاو با محکوم کردن این موج گسترده سرکوب، خواستار آزادی فوری و بی‌قیدوشرط تمامی دانش‌آموزان بازداشت‌شده شده است. این سازمان همچنین از نهادهای بین‌المللی مانند سازمان ملل متحد، یونیسف و عفو بین‌الملل خواسته است تا اقدامات فوری و مؤثری برای توقف این سیاست‌های سرکوبگرانه و تضمین حق بنیادین آموزش برای کودکان در ایران انجام دهند.
تنها محدود به نقض حقوق آموزشی نمی‌شود؛ بلکه پیامدهای اجتماعی و روانی گسترده‌ای نیز به همراه دارد که می‌تواند آینده تحصیلی و زندگی آنان را به شدت تحت تاثیر قرار دهد. فشارهای بین‌المللی و پیگیری‌های مداوم سازمان‌های حقوق بشری برای ایجاد تغییر در سیاست‌های امنیتی و آموزشی ایران، نشان‌دهنده اهمیت این موضوع و نیاز فوری به اقدام عملی است.