اعدام بهمن چوبی، زندانی سیاسی متهم به «جاسوسی برای اسراییل»، موجی از واکنش‌های داخلی و بین‌المللی را برانگیخته است. این رویداد در حالی رخ داد که ایران بار دیگر با بازگشت تحریم‌های غرب تحت فشار مضاعف قرار گرفته و فضای سیاسی و اجتماعی کشور بیش از پیش متشنج شده است. مقامات جمهوری اسلامی این اعدام را نشانه «اقتدار امنیتی» توصیف می‌کنند، اما فعالان حقوق بشر آن را نمادی از «سرکوب سیستماتیک و فقدان عدالت قضایی» می‌دانند.
اعدام بهمن چوبی
اعدام بهمن چوبی به نقطه‌ای تعیین‌کننده در جدل پیرامون عدالت نظام قضایی ایران بدل شد. چوبی که با اتهام «جاسوسی برای اسراییل» محاکمه گردید، ماه‌ها در سلول انفرادی نگه‌داری شد و از حق دسترسی به وکیل مستقل محروم ماند. محاکمه او پشت درهای بسته و در فضایی برگزار شد که بسیاری آن را فاقد معیارهای شفافیت و دادرسی عادلانه می‌دانند. در حالی‌که رسانه‌های رسمی بر «خیانت» و «همکاری با دشمن» تأکید داشتند، خانواده و نزدیکان او بارها اعلام کردند هیچ مدرک معتبری برای اثبات این اتهامات ارائه نشده است. اجرای حکم در شرایطی انجام شد که کشور با بازگشت تحریم‌های بین‌المللی و بحران‌های اقتصادی و اجتماعی روبه‌رو است؛ وضعیتی که سبب شد بسیاری از تحلیلگران این اعدام را نه صرفاً یک رأی قضایی، بلکه پیامی سیاسی خطاب به مخالفان و افکار عمومی داخلی و خارجی تلقی کنند. اما نتیجه نهایی، به جای نمایش اقتدار، بیشتر نشانه‌ای از شکنندگی حاکمیت و عمق شکاف میان جامعه و ساختار قدرت بود.
هم‌زمانی با بازگشت تحریم‌ها
اعدام بهمن چوبی درست در زمانی صورت گرفت که آمریکا و سه کشور اروپایی تحریم‌های هسته‌ای پیشین علیه ایران را بازگرداندند. وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی این اقدام را «غیرقانونی» خوانده و تأکید کرده که پاسخ‌های «مقتضی و قانونی» خواهد داد. ناظران سیاسی اما معتقدند این هم‌زمانی، پیام سیاسی آشکاری دارد: ایران در برابر فشارهای خارجی، از ابزارهای امنیتی و سرکوب داخلی برای نمایش قدرت استفاده می‌کند.
واکنش‌های بین‌المللی
سازمان‌های حقوق بشری از جمله عفو بین‌الملل و دیدبان حقوق بشر، اعدام بهمن چوبی را «نقض آشکار تعهدات ایران در حوزه حقوق بشر» دانستند. آن‌ها از جامعه جهانی خواستند فشار بیشتری برای توقف موج اعدام‌ها در ایران وارد کند. در سطح سیاسی نیز، برخی مقامات اروپایی این اقدام را نشانه «افزایش سرکوب داخلی در واکنش به تحریم‌های جدید» توصیف کردند. اسراییل هنوز واکنش رسمی به این خبر نشان نداده اما رسانه‌های آن کشور این رویداد را به دقت پوشش دادند.